Tổ hợp pháo bờ biển Bereg

Lý do cho sự ra đời của tổ hợp pháo bờ Bereg là Hải quân Liên xô cần một loại vũ khí có thể tác chiến được trong phạm vi vùng chết của tên lửa bờ biển. Yêu cầu có tính cơ động cao có thể bố trí tại những trận địa trên bờ, nơi có những đặc điểm địa hình bờ biển phù hợp với pháo binh nhưng không phù hợp với lực lượng tên lửa bờ... để bảo vệ căn cứ hải quân, hải cảng khác.

Quan trọng hơn nữa, chúng phải là các tổ hợp pháo binh có độ chính xác cao, được điều khiển từ một vị trí trung tâm kết hợp với khả năng quan sát, tính toán phần tử bắn độc lập giống như pháo tàu hải quân.

Xe bệ pháo của tổ hợp Bereg

Dự án nghiên cứu phát triển Tổ hợp Bereg được khởi động từ năm 1976, do Phòng nghiên cứu Titan-Baricade thực hiện, đến năm 1988 thì bắt đầu đi vào bước chế tạo và thử nghiệm. Năm 1992 tổ hợp chế thử mới vượt qua các thử nghiệm, đến năm 1996 chúng mới được biên chế chính thức cho binh chủng pháo-tên lửa bờ của hạm đội Biển Đen với số lượng hạn chế (có lẽ do những khó khăn kinh tế của nước Nga thời đó).

Tổ hợp Bereg gồm các bệ pháo 130mm di động đặt trên xe việt dã Z-543, khác với pháo binh trên bộ, bản thân khẩu pháo 130mm cũng là loại pháo được trang bị cho các tàu khu trục và tuần dương của Hải quân Liên Xô trong thành phần của bệ pháo AK-130. Cỡ nòng này được chọn vì chúng đủ lớn, đủ sức công phá mục tiêu đồng thời đạn cho chúng vẫn có thể chế tạo dưới dạng đạn đơn nguyên (đầu đạn và vỏ đạn liền khối. Các bệ pháo trên xe này cũng giống như pháo tàu là loại tự động hoàn toàn; đảm bảo tốc độ bắn và tính việt dã cao.

Một tổ hợp (tiểu đoàn/pháo đội) Bereg thường gồm 1 xe điều khiển trung tâm, 6 xe bệ pháo (3 khẩu đội), 1-2 xe bảo đảm cho nhiệm vụ trực ban chiến đấu. Tất cả các xe từ xe bệ pháo, điều khiển trung tâm, bảo đảm đều sử dụng chung một loại khung gầm Z-543 bánh lốp, có tính cơ động cao nhưng vẫn nhẹ hơn nếu so với khung gầm bánh xích. Xe điều khiển trung tâm được trang bị ra đa và trạm định vị quang học.

Có 2 kênh quan sát hoạt động ở nhiều chế độ làm việc khác nhau từ bằng tay cho đến tự động hoàn toàn, có khả năng phát hiện mục tiêu ở cự ly lên đến 35km. Hệ thống chỉ huy trên xe đảm bảo khả năng tính toán phần tử bắn và truyền đến 6 xe bệ pháo theo kênh liên lạc vô tuyến.

Như vậy, một pháo đội Bereg sẽ có khả năng chiến đấu rất cao, nếu tập trung bắn vào một mục tiêu trong một phút có thể trút đến 60 viên đạn 33,4kg vào mục tiêu. Hệ thống pháo tự động hoàn toàn trong tất cả các khâu từ tìm kiếm phát hiện mục tiêu đến tính toán phần tử bắn và truyền cho pháo, giống y tính tự động hóa cao của pháo tàu hải quân AK-130. Đây là một tổ hợp pháo bờ rất có tiềm năng.

Minh Ngọc