PHÁT HUY GIÁ TRỊ ĐẶC SẮC CỦA ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI, NGOẠI GIAO “CÂY TRE VIỆT NAM” TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY (Bài 2)

1-Đường lối, ngoại giao Việt Nam luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa vững chắc và linh hoạt, giữa cương và nhu. Đây là hai mặt của một vấn đề, có mối quan hệ biện chứng chặt chẽ. Cũng như tre Việt Nam, rễ mọc nhiều tầng, nhiều lớp, thân cành mảnh mai nhưng mềm mại, uyển chuyển. Chính nhờ gốc vững bền, thân uyển chuyển, linh hoạt, nên mặc cho phong ba, bão táp, tre vẫn hiên ngang, không hề run sợ, gục ngã. Ngoại giao Việt Nam cũng vậy, trong lịch sử dân tộc, Việt Nam là một quốc gia nhỏ luôn phải chịu áp lực từ các nước lớn. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, cạnh tranh ảnh hưởng của các nước lớn hiện nay, để tồn tại và phát triển, đòi hỏi phải có đường lối đối ngoại đúng đắn, “kiên trì về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược”. Trong mọi hoàn cảnh, độc lập tự chủ, lợi ích quốc gia - dân tộc là tối thượng; sách lược phải khéo léo, linh hoạt, mềm dẻo, biết mình, biết người. Năm 1946, trước khi lên đường dự hội nghị Phôngtennơblô (Pháp), Bác Hồ dặn cụ Huỳnh Thúc Kháng: “Tôi vì nhiệm vụ quốc dân giao phó phải đi xa ít lâu, ở nhà trăm sự khó khăn nhờ cậy ở cụ cùng anh em giải quyết cho. Mong cụ “dĩ bất biến ứng vạn biến”.

2-Đường lối đối ngoại Việt Nam phát triển ngay cả khi thuận lợi cũng như lúc khó khăn. Như tre Việt Nam không chọn chỗ đứng cho mình, nhưng dù đất phì nhiêu hay khô cằn, sỏi đá, tre vẫn xanh tốt. Dù đất nước phát triển hay gặp khó khăn, dù môi trường thế giới có nhiều biến động, thì ngoại giao luôn biết chắt lọc cơ hội và chủ động tạo ra cơ hội cho mình. Khó khăn để thử thách cho bản lĩnh, trí tuệ; thuận lợi để phát triển và tỏa sáng. Năm 1946 khi mới giành được độc lập, cách mạng Việt Nam trước muôn vàn thử thách, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngoại giao Việt Nam đã giành thắng lợi to lớn, tạo đà đưa cách mạng đi đến thắng lợi năm 1954. Sau năm 1975, khi mới giành được độc lập, đất nước bị bao vây, cấm vận, dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngoại giao Việt Nam đã góp phần phá thế bao vây, vươn lên mạnh mẽ.

Cán bộ, thủy thủ Tàu 09, Lữ đoàn 171 (Vùng 2) chào đội hình tàu hải quân các nước trong Diễn tập Hải quân đa phương Komodo 2025

3- Ngoại giao Việt Nam là nền ngoại giao với mục tiêu tối thượng phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân. Cũng như tre Việt Nam, cả đời tre luôn thể hiện tinh thần cống hiến trọn nghĩa, vẹn tình cho cuộc sống nhân dân: là thức ăn, là nguyên liệu tạo nên công cụ lao động, sinh hoạt; tre làm nôi, làm nhà, làm cầu, làm rào chắn, làm thành lũy để bảo vệ nhân dân, làm vũ khí để ngăn bước quân thù… Ngoại giao “Cây tre Việt Nam” luôn xuất phát từ mục tiêu phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân từ những điều nhỏ bé cho đến những điều lớn lao, tất cả đều hướng đến hạnh phúc của nhân dân, nâng cao uy tín và vị thế của quốc gia trên trường quốc tế. Như trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, hoạt động “ngoại giao vaccine” của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các tổ chức, cá nhân đã góp phần huy động nguồn lực to lớn, đảm bảo kịp thời cho nhu cầu chống dịch, điều đó đã minh chứng cho mục tiêu cao cả của ngoại giao Việt Nam là vì nhân dân.

4-Ngoại giao Việt Nam luôn là mũi tiên phong trong công cuộc gìn giữ cuộc sống ấm no, yên bình cho nhân dân. Không chỉ cống hiến trọn nghĩa, vẹn tình, tre còn trở thành thành lũy kiên cố tự nhiên bao bọc cộng đồng, bảo vệ sự bình yên cho nhân dân trước phong ba, bão táp của thiên nhiên và trước hỏa lực như vũ bão của quân thù. Ngoại giao cũng vậy, luôn có sứ mệnh là lực lượng tiên phong trong công cuộc gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng luôn giữ vững nguyên tắc “dĩ bất biến ứng vạn biến”; đồng thời “kiên quyết, kiên trì” thực hiện mục tiêu bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”, cùng các lực lượng khác bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

5-Sức mạnh của ngoại giao Việt Nam là sức mạnh của khối đại đoàn kết, cố kết cộng đồng dân tộc. Tre không sống đơn độc mà thành quần thể, rễ tre thành lớp, thành tầng, thân tre, cành tre đan vào nhau tạo nên thành lũy kiên cường. Ngoại giao Việt Nam không hề đơn độc, đó là nền ngoại giao của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Vì lẽ đó mà ngoại giao Việt Nam luôn kề vai sát cánh cùng các lực lượng khác, với chỗ dựa vững chắc là lòng dân, là truyền thống đoàn kết, cố kết cộng đồng để phát huy sức mạnh tổng hợp. Thực tiễn đã chứng minh, trong cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc, nhờ có nền ngoại giao nhân dân, chúng ta đã có được sự đồng tình ủng hộ của bạn bè quốc tế và nhân dân tiến bộ trên thế giới, tạo nên sức mạnh tổng hợp giành độc lập dân tộc. Trong sự nghiệp xây dựng CNXH, nền ngoại giao nhân dân đã phát huy hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực, góp phần đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, trở thành một điểm sáng trong bức tranh chung của thế giới, là điểm đến lý tưởng cho bạn bè quốc tế.

6-Quy luật phát triển của ngoại giao Việt Nam là sự kế thừa, chắt lọc những giá trị ngoại giao truyền thống kết hợp hài hòa tinh hoa ngoại giao tiến bộ thế giới. Đặc trưng nổi bật của tre Việt Nam là sức sống trường tồn, mãnh liệt qua các thế hệ kế tiếp nhau. Mỗi một thế hệ tre già mất đi là một thế hệ măng non vươn lên mạnh mẽ. Những mầm măng ấy không chỉ chắt chiu được những tinh túy của thế hệ tre già mà còn hứng trọn tinh hoa đất trời. Ngoại giao cũng vậy, trong quá trình phát triển, không chỉ kế thừa những giá trị ngoại giao truyền thống (tình hữu hảo, bang giao; tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường; tinh thần nhân văn, tương thân, tương ái), mà còn là sự tiếp thu những giá trị tinh hoa ngoại giao tiến bộ của thế giới, của giai cấp công nhân (đoàn kết quốc tế trong sáng, thủy chung, chí nghĩa, chí tình; giúp bạn là tự giúp mình). Tất cả những giá trị truyền thống và tiên tiến đó hòa quyện vào nhau, hội tụ rồi tỏa sáng ngày càng rực rỡ hơn trong lòng dân tộc và bạn bè quốc tế.

Thượng tá, TS TRẦN HỮU THANH, Học viện Chính trị

(Còn nữa)