Những hiện vật “biết nói”

Tại Bảo tàng Hải Phòng đang diễn ra triển lãm “50 năm chiến công chống đế quốc Mỹ phong tỏa sông, biển miền Bắc bằng thuỷ lôi, bom từ trường” (27/6/1973-27/6/2023). Quân, dân đến tham quan triển lãm chú ý nhiều đến tấm ảnh tư liệu đồng chí Trương Thế Hùng, nguyên Đội trưởng Đội 8 Công binh Hải quân tháo gỡ quả thủy lôi đầu tiên-MK52. Qua lời giới thiệu của thuyết minh viên Bảo tàng Hải quân, khách tham quan hiểu rõ hơn sự nguy hiểm khi tháo gỡ thủy lôi, cảm phục tinh thần quả cảm và sự sáng tạo của bộ đội Hải quân: Khi đó có hai quả thủy lôi MK52 và MK50.

Không có thiết bị chuyên dụng, tổ Công binh Hải quân đã khẩn trương nghiên cứu, tháo gỡ thủy lôi bằng dụng cụ sửa chữa xe đạp... Với quyết tâm tìm cho được bí mật thuỷ lôi của địch, bằng trí thông minh, lòng quả cảm, đồng chí Hùng và đồng đội đã thay nhau trực tiếp đương đầu với hai quả thủy lôi, cẩn thận tháo từng con ốc, kíp nổ... Hai quả thủy lôi của địch đã được các chiến sĩ Công binh Hải quân tháo gỡ an toàn. Việc tháo gỡ thành công các loại thủy lôi của địch có ý nghĩa rất lớn. Từ đây ta đã khám phá được tính năng cấu tạo, nguyên lý làm việc của các loại thủy lôi, trên cơ sở đó nghiên cứu, chế tạo các loại phương tiện, khí tài rà phá thuỷ lôi hiệu quả.

Bộ đội Hải quân và học sinh tham quan triển lãm tại Bảo tàng Hải Phòng

Triển lãm lần này còn trưng bày hiện vật HDL-9, thiết bị rà phá thủy lôi đầu tiên của Hải quân Việt Nam do Xưởng 46 (nay là Nhà máy X46, Cục Kỹ thuật Hải quân) thiết kế, chế tạo. Hiện vật HT-5, HT-6, đây là thiết bị phóng từ cơ động, gọn nhẹ, dễ sử dụng, có thể lắp trên ca nô để phá huỷ thuỷ lôi, bom từ trường.

Dịp này, mô hình Tàu 412 được đưa ra trưng bày lưu động tại triển lãm ở Bảo tàng Hải Phòng. Trong chiến dịch rà phá, việc cải tiến thành công tàu tăng kit-vận tải đổ bộ thành tàu phóng từ rà phá thuỷ lôi 412 đã chứng minh về khả năng sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ Hải quân trong chiến đấu.

 Chiến sĩ Đinh Minh Hải, Tiểu đoàn 158, Vùng 1 Hải quân chia sẻ: Tôi rất xúc động và tự hào khi được tham quan tại triển lãm. Mỗi hình ảnh, tư liệu, hiện vật đều mang trong mình những câu chuyện lịch sử; phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh, ý chí quyết tâm, tinh thần dũng cảm, sức sáng tạo của bộ đội Hải quân. Đây là bài học quý giúp chúng tôi hiểu hơn về lịch sử truyền thống.

Cùng với những hình ảnh, mô hình, tư liệu, hiện vật được đưa ra triển lãm tại Bảo tàng Hải Phòng, Bảo tàng Hải quân hiện đang trưng bày và lưu giữ gần 100 hiện vật và gần 200 hình ảnh, tư liệu phong phú, đa dạng, phản ánh nhiều khía cạnh trong chiến công chống đế quốc Mỹ phong tỏa sông, biển miền Bắc bằng thủy lôi, bom từ trường. Trong đó có sơ đồ rà phá thủy lôi; mô hình ca nô phóng từ KCN, tàu kéo khung dây điện từ 150 và hiện vật ống phóng từ MOP, MK 105...

Thiếu tá QNCN Nguyễn Ngọc Phan, Nhân viên sưu tầm, Bảo tàng Hải quân chia sẻ: Vừa qua, chúng tôi đã liên hệ, tìm gặp các cựu chiến binh Hải quân tham gia rà phá thủy lôi, bom từ trường năm xưa, tìm gặp cả người thân của họ để sưu tầm thêm những hình ảnh, tư liệu có giá trị liên quan đến chiến công chống phong tỏa... Nhờ đó dịp kỷ niệm 50 năm chống phong tỏa đã có thêm nhiều hiện vật, tư liệu mới.

Sưu tập các hình ảnh, tư liệu, hiện vật về chiến công chống đế quốc Mỹ phong tỏa sông, biển miền Bắc bằng thủy lôi, bom từ trường là một trong những sưu tập quan trọng của Bảo tàng Hải quân. Đó là nguồn hình ảnh, tư liệu, hiện vật có ý nghĩa lịch sử cần được bảo tồn và phát huy, phục vụ công tác nghiên cứu lịch sử và giáo dục truyền thống lịch sử cho nhân dân và thế hệ trẻ cũng như các lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải quân hôm nay.

Bài, ảnh: Hoàng Mai