Giảng đường giữa biển Đông

Thẳng hướng về phía mặt trời mọc, con tàu từ từ rời cảng sau ba hồi còi rền vang. Những cánh tay vẫy chào trên quân cảng Nha Trang nhỏ dần, nhỏ dần cũng là lúc những con sóng bạc đầu bắt đầu chồm lên mạn tàu, kéo tàu chồi lên, hụp xuống theo từng đợt rung, lắc. Cảm xúc bịn rịn, bồi hồi đan xen với những háo hức khi tàu rời bến như nén lại nhường chỗ cho cảm giác lâng lâng, chuếnh choáng. Tôi cùng một số học viên bắt đầu lắc lư, say sóng, tôi hiểu ra rằng bài học đầu tiên của chuyến đi là bài học chịu đựng sóng gió. Thượng sĩ Vũ Ngọc Quang, Học viên Khoa Hàng hải, Tiểu đoàn 1, chia sẻ: Trong quá trình đi biển, dù có say sóng cũng phải luôn tích cực bám nắm chức trách, nhiệm vụ được giao. Và đặc biệt là phải quan tâm, đoàn kết, giúp đỡ các đồng chí yếu sóng hơn, trên tinh thần cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Theo Thượng tá Hồ Thanh Hoà, Phó Trưởng phòng Đào tạo, Học viện Hải quân: Trong quá trình đào tạo Học viện luôn chú trọng huấn luyện thể lực, rèn luyện thể chất cho học viên như: Võ, bơi 3000 mét, cầu sóng, đu quay…nhưng say sóng cũng là chuyện bình thường. Chính những chuyến đi biển đường dài như thế này sẽ giúp học viên rèn luyện, tăng cường khả năng chịu đựng sóng gió và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện thời tiết phức tạp.

Trong những ngày thuận gió, những cánh buồm được kéo căng đẩy tàu lướt êm trên mặt sóng. Thu, thả buồm là công việc khá nặng nhọc đòi hỏi sức mạnh của tập thể trong từng thao tác kéo buồm. Vất vả, mệt nhọc nhưng thu thả buồm trên tàu cũng là một trải nghiệm giúp cho học viên rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Huấn luyện bảo đảm sức sống tàu

Mặc dù chưa hết cảm giác say sóng nhưng các học viên chuyên ngành Hàng hải đã nhanh chóng được chia thành các tổ, trực tiếp đi ca, thực hiện các nội dung lái tàu, quan sát, tác nghiệp xác định vị trí tàu, ghi nhật ký hàng hải. Dưới sự hướng dẫn, chỉ bảo của giảng viên và các thuỷ thủ trên tàu, các học viên nhanh chóng nắm bắt được tình năng kỹ, chiến thuật, cách khai thác sử dụng các trang thiết bị máy móc hàng hải trên tàu. Trong các phiên ca đi biển, các học viên hoàn toàn có thể chủ động khai thác các bản tin từ máy thu NAVTEX, khai thác các bản tin từ INMASAT-C, khai thác sử dụng các thông tin, số liệu từ ECDIS…

Trong quá trình huấn luyện thực hành trên biển, các bài toán vận động chiến thuật như: Xác định yếu tố chuyển động của mục tiêu, tính trước các yếu tố trận địa của tàu vận động, thay đổi trận địa, vận động vớt người rơi xuống nước, vận động tránh va… là nội dung quan trọng, được giảng viên, học viên tăng cường huấn luyện và thường xuyên luyện tập. Trong điều kiện sóng, gió, tàu rung lắc, nhưng các học viên luôn hoàn thành được các bài toán, các tình huống vận động được giảng viên đặt ra. Thượng sĩ Ngô Sĩ Mạnh Linh, học viên Khoa Hàng hải, Tiểu đoàn 1 chia sẻ: Để thực hiện được các bài toán vận động chiến thuật chúng tôi phải vận dụng nhiều kỹ năng của bản thân, nhiều kiến thức căn bản: toán, vật lý đến những kiến thức chuyên ngành như: hàng hải địa văn, hàng hải bảo đảm chiến đấu… Ngoài ra người chỉ huy phải có kinh nghiệm, phải có khả năng tổng hợp, phán đoán và xử lý tốt các tình huống có thể xảy ra. Chúng tôi cần phải học tập, rèn luyện nhiều hơn nữa nhất là rèn luyện thực tế trong những cuộc hành trình như thế này.

Hành trình trên biển, các học viên chuyên ngành Vũ khí đã thực hiện tốt chức tránh của Trưởng ngành II: Thực hành làm công tác chuẩn bị chiến đấu, chuẩn bị đi biển cho ngành, cho tàu; thực hiện chức trách của trưởng ngành theo các bảng bố trí chiến đấu tổ chức phòng vệ tại khu neo đậu…Ngoài ra, học viên được huấn luyện tăng cường chức trách của Trưởng ngành I như: Trực ca đi biển, thực hành lái tàu và xử lý tránh va trên biển; quan sát, nhận dạng mục tiêu trên biển; tác nghiệp xác định vị trí tàu; kiểm tra, theo dõi sự làm việc của các thiết bị hàng hải phục vụ dẫn tàu; khảo sát nắm tình hình các khu vực biển trên tuyến hành trình...

Trên tuyến hành quân từ Nha Trang đi Manila của Philippines, hệ thống máy lọc nước ngọt trên Tàu buồm 286 bị trục trặc. Qua nghiên cứu, cán bộ, nhân viên tàu và các học viên chuyên ngành Cơ điện đã nhanh chóng khắc phục sự cố bảo đảm nước ngọt sinh hoạt cho toàn đoàn công tác. Trao đổi về công tác huấn luyện của các học viên chuyên ngành Cơ điện, Đại uý Phan Thành Huy, ngành trưởng Ngành Cơ điện Tàu buồm 286 cho biết: Trên tàu có trang bị nhiều máy móc hiện đại. Việc huấn luyện khai thác sử dụng cho học viên trực tiếp trong các ca làm việc hoặc cho học viên cùng khắc phục các sự cố của trang bị kỹ thuật là rất cần thiết. Cho học viên thực hành không những  giúp cho các đồng chí hiểu sâu các ban bệnh mà còn củng cố được kiến thức lý thuyết đã được học.
Chủ động học hỏi từ cán bộ, nhân viên trên tàu, các học viên chuyên ngành Cơ điện nhanh chóng nắm bắt được các trang bị máy móc của Ngành Cơ điện như:  Hệ động lực tàu; các hệ thống phục vụ như hệ thống hút khô, cứu hỏa, hệ thống nước vệ sinh, nước sinh hoạt toàn tàu, hệ thống thông gió, điều hòa. Trực tiếp đi ca, theo dõi các thông số hoạt động máy móc của ngành, các học viên có thể tự tin  xử lý các hư hỏng thông thường, sử dụng thành thạo các phương tiện chống cháy, chống chìm và tham gia đấu tranh bảo vệ sức sống tàu.

Đổi mới phương pháp đào tạo theo chuẩn đầu ra là mô hình rất hiệu quả và đang được áp dụng rộng rãi tại Học viện Hải quân. Huấn luyện thực tế trên biển, huấn luyện trong điều kiện phức tạp, khó khăn sẽ giúp học viên nâng cao trình độ tổ chức chỉ huy, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. Những trải nghiệm trên Tàu buồm 286 hôm nay sẽ là những bài học bài học cho mỗi cán bộ, sĩ quan trong tương lai, giúp họ vững vàng trước công việc, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Bài, ảnh: Lý Bình, Hoàng Triệu