HQVN - Từ thực tiễn và những mô hình tiêu biểu trong công tác thu hút nguồn nhân lực, bài viết cuối trong loạt phóng sự này sẽ tập trung phân tích nguyên nhân, đồng thời đưa ra một số giải pháp đã được các đơn vị xác định tại Hội thảo “Công tác bảo đảm quân số giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo” do Quân chủng Hải quân tổ chức.
Nguyên nhân gặp khó trong thu hút nguồn nhân lực
Một trong những nguyên nhân khiến công tác tuyển sinh tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật Hải quân (CĐKTHQ) gặp khó khăn là do xu hướng nghề nghiệp của thanh niên hiện nay đang thay đổi mạnh mẽ. Sau khi tốt nghiệp THPT, nhiều học sinh thích chọn học nghề tại các trường dân sự với thời gian đào tạo ngắn, ít ràng buộc và nhiều cơ hội việc làm. Trái ngược với mô hình đào tạo trong quân đội đòi hỏi kỷ luật và môi trường rèn luyện nghiêm ngặt, thời gian phục vụ dài hạn… khiến không ít thí sinh và phụ huynh e ngại.
So với hệ dân sự, các trường quân đội còn thiếu tính linh hoạt trong đào tạo. Trong khi nhiều trường nghề dân sự đã chủ động liên kết doanh nghiệp, triển khai đào tạo gắn với đầu ra cụ thể thì học viên quân đội thường không có quyền lựa chọn đơn vị công tác sau khi tốt nghiệp, dẫn đến tâm lý bị ràng buộc, khó phát triển theo nguyện vọng cá nhân.
Vùng 2 Hải quân tuyên truyền thu hút nhân lực tại huyện Bến Lức, tỉnh Long An
Chế độ đãi ngộ cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn. Thu nhập ban đầu của nhân viên chuyên môn kỹ thuật trong quân đội tuy ổn định nhưng chưa hấp dẫn. Lộ trình phát triển nghề nghiệp cho lực lượng kỹ thuật chưa rõ ràng, khiến nhiều hạ sĩ quan, binh sĩ và thậm chí cả QNCN cũng khó hình dung được con đường thăng tiến lâu dài.
Các buổi tuyên truyền thu hút nguồn nhân lực tại địa phương nặng lý thuyết mà chưa tận dụng hiệu quả công nghệ số để truyền tải hình ảnh sinh động về công việc, học tập và đời sống của quân nhân trong đơn vị. Hoạt động tư vấn tuyển sinh thiếu thực tế, chưa phản ánh đầy đủ vai trò thiết yếu và tiềm năng phát triển nghề nghiệp trong các lực lượng của Quân chủng.
Đáng chú ý, các đơn vị sử dụng nhân lực, vốn là nơi trực tiếp tạo nguồn và tuyển chọn thí sinh lại chưa thực sự xem đây là trách nhiệm của mình. Việc thiếu cơ chế phối hợp cụ thể với Trường CĐKTHQ dẫn đến tình trạng đơn vị không hoàn thành chỉ tiêu tuyển sinh hằng năm. Trong khi trường không quản lý nguồn tuyển, không có quyền điều động người học thì vẫn phải đứng mũi chịu sào về số lượng và chất lượng đầu vào. Đây là bất cập cần được nhìn nhận nghiêm túc để điều chỉnh cách tiếp cận, phân định rõ trách nhiệm.
Những giải pháp từ hội thảo
Tại hội thảo chuyên đề về thu hút nguồn nhân lực, các đơn vị trong Quân chủng đã đề xuất nhiều giải pháp trọng tâm, tập trung vào 3 nhóm: tuyên truyền, đào tạo và sử dụng nhân lực hiệu quả.
Công tác tuyên truyền thu hút nguồn nhân lực được các đơn vị xác định là khâu then chốt. Nhiều ý kiến cho rằng cần tăng cường truyền thông để quân nhân và gia đình hiểu rõ chế độ, chính sách, cơ hội nghề nghiệp, tạo sự đồng thuận và yên tâm gắn bó. Vùng 3 nhấn mạnh vai trò của đa dạng truyền thông. Lữ đoàn 189 đề nghị đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm giữa các đơn vị để thống nhất nội dung, phương pháp, cách làm hay trong tuyên truyền. Trường CĐKTHQ và Vùng 3 cùng đề xuất phối hợp với các địa phương và nhà trường có chỉ tiêu tuyển sinh nhằm tổ chức tư vấn hướng nghiệp thực chất, giới thiệu cụ thể ngành nghề, môi trường rèn luyện và chính sách đãi ngộ. Các cơ quan, đơn vị được giao chỉ tiêu cần chủ động làm tốt công tác sơ tuyển, bảo đảm đúng quy trình, thủ tục; gắn đánh giá kết quả hoàn thành và chất lượng tuyển sinh theo chỉ tiêu được giao.
Về đào tạo, Vùng 2, Vùng 5 và Cục Hậu cần-Kỹ thuật kiến nghị tăng chỉ tiêu đào tạo hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật để bảo đảm nguồn lực cho các đơn vị. Vùng 1 đề xuất Trường CĐKTHQ xây dựng chương trình đào tạo chuẩn đầu ra; tăng thời lượng thực hành, thực tập tại các nhà máy, xưởng sửa chữa. Một số ý kiến đề xuất mở thêm ngành nghề còn thiếu, đồng thời đưa ra giải pháp tạm thời trước mắt là tạo điều kiện cho QNCN dôi dư được học chuyển đổi nghề, công nhận kết quả đào tạo từ các trường ngoài quân đội nhằm đa dạng hóa nguồn nhân lực… Lữ đoàn 189 đề nghị đào tạo 2 khóa chuyên ngành tàu ngầm trong giai đoạn 2025-2030 nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặc thù.
Trong nhóm giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực, Vùng 1 kiến nghị ban hành cơ chế luân chuyển lực lượng chuyên môn kỹ thuật trong thời hạn 3-5 năm giữa các vùng miền để tạo điều kiện học hỏi, nâng cao tay nghề và cân đối nguồn nhân lực. Lữ đoàn 189 đề xuất tiếp tục sử dụng những nhân viên kỹ thuật lớn tuổi có trình độ chuyên môn giỏi, sức khỏe còn bảo đảm để có thời gian truyền thụ kiến thức, kinh nghiệm cho lớp thủy thủ mới. Nhằm ổn định tâm lý sau đào tạo, Vùng 3 đề nghị bố trí quân nhân tốt nghiệp trung cấp dài hạn hoặc chuyển QNCN được trở lại đơn vị cũ công tác ít nhất 2 năm trước khi điều động…
Từ những ý kiến tâm huyết tại hội thảo, có thể thấy rõ sự thống nhất về nhận thức và hành động trong toàn Quân chủng đối với nhiệm vụ xây dựng đội ngũ chuyên môn kỹ thuật. Ba nhóm giải pháp nêu trên nếu được triển khai đồng bộ, linh hoạt sẽ góp phần nâng cao hiệu quả thu hút, đào tạo, sử dụng và giữ chân nhân lực, tạo nền tảng vững chắc để Quân chủng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao.
Bài, ảnh: TRẦN XUÂN HƯƠNG
Bài viết, video, hình ảnh đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về
bhqdt@baohaiquanvietnam.vn
