Ký ức cây gạo cổng làng

Nó được trồng hay mọc tự nhiên cũng chẳng ai trả lời nổi. Chỉ biết rằng, từ thời chống Pháp, cây gạo hóa thân thành tháp canh, giúp làng tôi tránh được khá nhiều trận càn của quân địch. Thời đó, thân cây gạo lỗ chỗ vết đạn nhưng nó vẫn sừng sững, hiên ngang, lần lượt thay nhiều lớp da mới bao quanh thân hình xù xì vốn có của giống cây này. Rồi kháng chiến chống Mỹ, cây gạo lại là nơi treo loa, treo còi hú thông báo báo động khi có máy bay Mỹ bắn phá. Những tháng năm ác liệt ấy, cây gạo cũng suýt trúng bom. Một vệt những hố sâu do bom Mỹ trút xuống chỉ cách gốc cây chừng vài trăm mét.

Đông qua, Hè tới, vòng quay thời gian qua bao tháng năm. Cây gạo đã chứng kiến lớp lớp trai làng lên đường nhập ngũ, chứng kiến những giọt nước mắt của bao người mẹ khi các con ra đi không trở về, chứng kiến những cái ôm, mừng mừng tủi tủi của nhiều cặp đôi hạnh phúc khi gặp nhau hiếm hoi trong thời chiến tranh. Khi đất nước giải phóng, cây gạo làng tôi lại chứng kiến cờ đỏ rợp trời, cờ treo đầy cả ngọn cây. Loa phóng thanh sáng nào cũng hát vang bài ca “Mùa Xuân trên thành phố Hồ Chí Minh” khiến lòng người ai cũng rạo rực niềm vui mới.

Dưới bóng cây gạo còn là nơi đôi lứa hẹn hò. Sắc hoa “thắp lửa” cả bầu trời như tâm trạng rạo rực nồng cháy của những đôi trai gái yêu nhau. Với tôi, cây gạo trong làng là nơi lưu giữ cả khoảng trời ký ức trẻ thơ.

Đông về là thời gian cây gạo trút lá, nó trơ trọi sừng sững vươn cao vượt qua những cây cao nhất trong làng, lặng lẽ gồng mình trong giá rét. Cũng chính thời gian đó cây gạo tích tụ, chờ đợi để chuẩn bị cho mùa ra hoa. Mùa Xuân-trăm hoa đua nở, cây xanh đâm chồi nảy lộc nhưng cây gạo làng tôi vẫn xù xì, xám ngắt, nó đứng yên ngắm nhìn các loài hoa khác khoe sắc. Chỉ khi bước sang tháng Ba, hoa gạo mới bắt đầu nở, nó không nở lẻ tẻ mà khoác lên mình tấm áo rực lửa, đỏ cả một góc làng. Tấm áo ấy như muốn nói lời tạm biệt những đợt rét cuối cùng của mùa Đông lạnh giá, báo hiệu đất trời, thiên nhiên sắp bước sang một mùa mới.

Mùa hoa gạo rụng cũng là mùa các chàng trai làng tôi lên đường nhập ngũ. Cây gạo lại chứng kiến những giây phút chia tay đầy lưu luyên nhưng rất đỗi tự hào của các bậc cha, mẹ tiễn con lên đường. Vào dịp này hằng năm, bà tôi lại ra tận gốc cây gạo đầu làng, nhẹ nhàng quét những bông hoa gom vào một góc nhỏ. Nhìn bọn trẻ quyến luyến, mắt bà tôi ánh lên niềm vui, trông như trẻ lại thời đôi mươi. Bởi tại chính nơi này, bà đã tiễn ông tôi lên đường nhập ngũ vào mùa hoa gạo nở đỏ rực, miên man cả một góc trời.

Thu Hiền