Khắc phục khó khăn, đoàn kết hợp tác, kiên trì đấu tranh, mềm dẻo linh hoạt

Những ngày đầu thành lập, Phòng có nhiệm vụ: Giúp Bộ Tư lệnh Hải quân trong đảm bảo phục vụ chuyên gia Liên Xô; đón tiếp, phục vụ khách ngoài Quân chủng và nước ngoài đến thăm, làm việc với Hải quân.

Sau năm 1991, tình hình thế giới và khu vực có nhiều thay đổi. Ngày 15-01-1991, Bộ Tư lệnh Hải quân đã có quyết định sáp nhập Trạm 74 thuộc Phòng Hành chính vào Phòng Ngoại vụ Hải quân thành Phòng Đối ngoại-Nhà khách thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân. Trên cơ sở của Phòng Đối ngoại-Nhà khách, năm 1992 Bộ Quốc phòng ra quyết định thành lập Công ty Hải Thành. Để kiện toàn cơ quan ngành đối ngoại của Quân chủng đúng với chức năng, nhiệm vụ, ngày 15-5-1994, Bộ Tổng Tham mưu ra quyết định chuyển Phòng Đối ngoại từ Công ty Hải Thành thành đầu mối thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân.

Phó Đô đốc Phạm Hoài Nam và Đô đốc Korolev Vladimir Ivanovich duyệt đội danh dự Hải quân nhân dân Việt Nam. Ảnh: Vũ Hưởng

Ngày 5-3-2004 Phó Đô đốc Đỗ Xuân Công, Tư lệnh Hải quân đã ký quyết định thành lập Ban Tuần tra chung quốc tế trực thuộc Phòng Đối ngoại đánh dấu một bước phát triển mới của ngành Đối ngoại quốc phòng Hải quân.

Giai đoạn từ năm 1994, hoạt động đối ngoại quốc phòng của Quân chủng Hải quân không ngừng phát triển cả chiều rộng và chiều sâu; trở thành một điểm sáng trong công tác đối ngoại quốc phòng toàn quân, góp phần tích cực vào thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa theo tinh thần Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Phòng Đối ngoại Hải quân đã tham mưu cho Đảng ủy, thủ trưởng Bộ Tư lệnh Hải quân những nội dung, biện pháp, hình thức phù hợp để phát triển và mở rộng quan hệ với hải quân các nước theo xu thế hợp tác, phát triển và hội nhập. Các hoạt động đối ngoại quốc phòng của Quân chủng thể hiện trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn; tuần tra chung quốc tế; hợp tác song phương; hợp tác đa phương; đón tiếp tàu quân sự nước ngoài và đưa tàu Hải quân Việt Nam đi thăm nước ngoài thực hiện nhiệm vụ quốc tế...

Hằng năm, Phòng Đối ngoại đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị tổ chức khoảng hơn 200 đoàn đi thăm và làm việc với hàng chục nước, đón tiếp khoảng hơn 250 đoàn khách quốc tế đến thăm.

Tuần tra chung quốc tế là một hoạt động mang tính chất đặc thù của đối ngoại quốc phòng toàn quân góp phần duy trì trật tự, an ninh trên vùng biển giáp ranh; làm giảm tình hình căng thẳng trên biển, trở thành một trong những nhân tố tích cực cải thiện mối quan hệ nhà nước giữa Việt Nam với các nước có tuần tra chung. Hằng năm, Hải quân Việt Nam tổ chức 8 chuyến tuần tra chung trên biển với Hải quân Trung Quốc, Thái Lan, Cam-pu-chia.

Hợp tác song phương được chú trọng đã củng cố lòng tin, xây dựng mối quan hệ hợp tác bền chặt, ổn định lâu dài. Đến nay, Quân chủng đã có cơ chế tham vấn song phương với hơn 10 nước trong khu vực và trên thế giới; cơ chế hợp tác đa phương được tăng cường như: Cử đoàn và tàu tham dự các hội nghị, hội thảo, diễn đàn, triển lãm Hàng hải quốc tế, Duyệt binh tàu quốc tế, Diễn tập Hải quân đa phương... thể hiện thiện chí và năng lực hiện diện trên biển xa của Hải quân Việt Nam. Hải quân Việt Nam là thành viên tích cực của diễn đàn Hội nghị Tư lệnh Hải quân các nước ASEAN (ANCM), Hội nghị Tư lệnh Hải quân Tây Thái Bình Dương (WPNS) và các diễn đàn đa phương khác.

Hàng năm, Hải quân Việt Nam đón khoảng hơn 15 đoàn tàu hải quân các nước đến thăm. Đáp lại thiện chí của Hải quân các nước, Hải quân Việt Nam đã thường xuyên cử tàu đi thăm hữu nghị các nước trong khu vực và trên thế giới. Trong mỗi chuyến tàu thăm, hai bên đã tổ chức giao lưu sĩ quan trẻ, luyện tập chung và giao lưu thể thao...

Những loại hình đối ngoại quốc phòng phong phú đã góp phần củng cố và tăng cường mối quan hệ hữu nghị, sự hợp tác tốt đẹp với Quân đội và Hải quân các nước trong khu vực và trên thế giới; giữ được hòa bình, ổn định và an ninh trên các vùng biển giáp ranh; nâng cao uy tín, vị thế của Quân đội và Hải quân Việt Nam; tạo môi trường thuận lợi để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

40 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, nhân viên ngành Đối ngoại Hải quân đã hun đúc nên truyền thống: “Khắc phục khó khăn, đoàn kết hợp tác, kiên trì đấu tranh, mềm dẻo linh hoạt”. Các phần thưởng của Nhà nước, Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân chủng Hải quân và nước bạn trao tặng là tài sản tinh thần vô giá, là động lực cổ vũ, thúc đẩy cán bộ, nhân viên Phòng Đối ngoại hôm nay và mai sau tiếp tục học tập, rèn luyện, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng của Quân chủng Hải quân.

Phòng Đối ngoại Hải quân đã đạt được những thành tích: Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (2008) của Chủ tịch nước; Huân chương Hữu nghị của Chính phủ Hoàng gia Cam-pu-chia (2010); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ về thành tích tổng hợp liên tục xuất sắc giai đoạn 2001-2005; 4 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trong các giai đoạn; Bằng khen của Ủy ban nhân dân TP. Hải Phòng (2010) vì thành tích “Đã hoàn thành xuất sắc trong công tác đối ngoại 5 năm (2005-2009)”; 14 lần được Bộ Tư lệnh Hải quân tặng danh hiệu Đơn vị Quyết thắng và nhiều phần thưởng cao quý khác.