Những kết quả đạt được trong thời gian qua là cơ sở và động lực quan trọng để Học viện Hải quân (HVHQ) tiếp tục đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số (CĐS), biến CĐS thực sự trở thành bước đột phá trong xây dựng nhà trường thông minh, chuẩn hóa, hiện đại.
Phát triển đội ngũ giảng viên là hạt nhân của CĐS
Xác định con người là trung tâm, là chủ thể của CĐS, Đảng ủy, Ban giám đốc HVHQ đã ban hành nhiều nghị quyết, kế hoạch hành động cụ thể, nhằm xây dựng đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, có khả năng thích ứng nhanh với môi trường số hóa.
Mỗi cán bộ, giảng viên được nhà trường khuyến khích, truyền cảm hứng về tầm nhìn CĐS, về tinh thần chủ động nghiên cứu, không ngừng đổi mới sáng tạo, nắm vững công nghệ mới, tích cực ứng dụng vào giảng dạy và quản lý đào tạo.
Giảng viên và học viên tương tác trực tiếp hoặc gián tiếp trong giờ học bằng hệ thống máy tính kết nối
Theo Đại tá, TS Đỗ Xuân Thịnh, Trưởng phòng Đào tạo HVHQ, quá trình CĐS trong giáo dục - đào tạo (GDĐT) chỉ có thể thành công khi có một đội ngũ giảng viên thật sự am hiểu về công nghệ, có năng lực khai thác dữ liệu và công cụ số trong dạy học. Nếu ví hạ tầng công nghệ là bộ khung của CĐS, thì đội ngũ giảng viên chính là linh hồn vận hành bộ khung đó. Mọi trang thiết bị hiện đại chỉ phát huy giá trị khi người sử dụng có trình độ, tâm huyết và đặc biệt có tinh thần đổi mới sáng tạo.
“Chúng tôi đặt ra yêu cầu mỗi giảng viên không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn phải là người dẫn dắt số hóa trong lĩnh vực mình phụ trách. Khi đội ngũ giảng viên có tư duy số, biết tận dụng công nghệ để đổi mới phương pháp giảng dạy, thì CĐS ở HVHQ mới thật sự đi vào chiều sâu và mang lại giá trị bền vững”, Đại tá Đỗ Xuân Thịnh nhấn mạnh.
Từ nhận thức ấy, HVHQ đã và đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp như: Tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng số, kỹ năng thiết kế bài giảng điện tử, tập huấn sử dụng các phần mềm mô phỏng và hệ thống quản lý học tập cho giảng viên. Đồng thời, Học viện luôn khuyến khích giảng viên trẻ tham gia các nhóm nghiên cứu khoa học (NCKH), câu lạc bộ sáng kiến, nhóm CĐS cấp Học viện. Đặc biệt, việc đưa nội dung “năng lực số của giảng viên” vào tiêu chí đánh giá thi đua, xét danh hiệu và chức danh chuyên môn kỹ thuật nghiệp vụ cho cán bộ, giảng viên đã tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy phong trào học tập, nghiên cứu công nghệ trong toàn Học viện.
Thượng tá, ThS Định Thị Hồng Tuyết, Chủ nhiệm bộ môn Tin học, Khoa Cơ bản - Ngoại ngữ, HVHQ chia sẻ: “Trước đây, việc dạy thực hành dựa trên giáo án giấy, trình chiếu bằng phần mềm PowerPoint đơn thuần. Nay chúng tôi xây dựng bài giảng điện tử có tính tương tác cao, kết hợp thực hành trực tuyến và hệ thống kiểm tra tự động. Việc áp dụng công nghệ giúp người dạy và người học chủ động hơn, tiết kiệm thời gian và hứng thú với môn học hơn, tránh lối truyền thụ một chiều thụ động”.
Cùng với nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, HVHQ còn chú trọng xây dựng môi trường học tập số thân thiện, lấy người học làm trung tâm. Hệ thống quản lý học viên, điểm danh, thi và kiểm tra được số hóa đồng bộ. Các kho học liệu điện tử được cập nhật thường xuyên, giúp giảng viên và học viên truy cập mọi lúc, mọi nơi. Nhờ đó, chất lượng giảng dạy và học tập được nâng cao rõ rệt.
Năm học 2024 - 2025, tỷ lệ học viên tốt nghiệp khá, giỏi đạt 82,55%, trong đó 107 học viên cấp phân đội được phong quân hàm trung úy. Nhiều nghiên cứu sinh và học viên cao học bảo vệ thành công luận án, luận văn bằng ngoại ngữ, thể hiện khả năng hội nhập quốc tế. Công tác nghiên cứu khoa học cũng bám sát yêu cầu thực tiễn, với nhiều đề tài, sáng kiến cấp bộ và cấp cơ sở được triển khai, có ý nghĩa quan trọng trong nâng cao chất lượng GDĐT.
Để phát huy hơn nữa vai trò đội ngũ giảng viên trong tiến trình CĐS, HVHQ tiếp tục rà soát, bổ sung quy hoạch, chú trọng đào tạo sau đại học. Đến nay, 100% giảng viên của HVHQ có trình độ đại học trở lên, trong đó gần 89% có trình độ sau đại học (trên 20% có trình độ tiến sĩ). Đại đa số cán bộ, giảng viên có trình độ tin học, ngoại ngữ đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học và tham gia hiệu quả các sự kiện, hội thảo quốc tế; trên 95% giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đạt chuẩn hóa. Đặc biệt, từ năm 2024, HVHQ được thành lập Hội đồng giáo sư cơ sở, khẳng định uy tín trong hệ thống giáo dục của quốc gia. Đây là lực lượng nòng cốt, cơ sở vững chắc để HVHQ thực hiện CĐS mạnh mẽ, không ngừng nâng cao chất lượng GDĐT và nghiên cứu khoa học.
Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị
Cùng với phát triển con người, HVHQ xác định hạ tầng công nghệ và cơ sở vật chất là “đòn bẩy” quan trọng của quá trình CĐS. Những năm qua, HVHQ huy động nhiều nguồn lực để đầu tư đồng bộ, hiện đại hóa hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin, bảo đảm phục vụ tốt công tác giảng dạy, nghiên cứu và quản lý.
Đến nay, toàn Học viện đã hoàn thành xây dựng mạng nội bộ tốc độ cao, kết nối liên thông giữa các cơ quan, khoa, đơn vị. Hệ thống máy chủ dữ liệu được bảo mật đa tầng; nhiều phòng học thông minh, phòng học mô phỏng thực hành được đưa vào khai thác, sử dụng, phát huy hiệu quả. Các khoa chuyên ngành đã được trang bị mô hình tàu mặt nước, tàu ngầm, hệ thống radar, thông tin dẫn đường và điều khiển tác chiến mô phỏng, giúp học viên được tiếp cận sớm với công nghệ huấn luyện hiện đại.
Tại Trung tâm Huấn luyện mô phỏng, học viên có thể điều khiển mô hình tàu chiến, phối hợp tác chiến trong môi trường ảo gần như thật, có đầy đủ yếu tố sóng, gió, radar, sonar và liên lạc vô tuyến. Hệ thống này được lập trình dựa trên dữ liệu thực tế của các vùng biển Việt Nam, giúp học viên rèn luyện kỹ năng xử lý các tình huống phức tạp.
Lãnh đạo Học viện Hải quân động viên học viên dịp năm học mới 2025-2026
Bên cạnh đó, HVHQ đã hình thành cơ sở dữ liệu học tập tập trung, lưu trữ hàng nghìn bài giảng điện tử, ngân hàng đề thi, video thực hành và tài liệu chuyên ngành. Hệ thống quản lý đào tạo trực tuyến cho phép giảng viên giao bài, chấm điểm, phản hồi nhận xét ngay trên phần mềm. Cán bộ quản lý có thể theo dõi tiến độ học tập của từng học viên, giúp việc kiểm tra, đánh giá trở nên khoa học và minh bạch hơn. Nhờ có cơ sở vật chất hiện đại, giảng viên có thể kết hợp dạy học truyền thống với mô phỏng, số hóa, tổ chức các buổi học trải nghiệm, thao tác trên mô hình 3D. Học viên không còn học thụ động, mà được tạo điều kiện phát triển tư duy sáng tạo trong bài học, có thể tự điều khiển mô hình, xử lý tình huống thực tế.
Cùng với đó, HVHQ đang từng bước xây dựng trung tâm dữ liệu học thuật số, phòng điều hành đào tạo thông minh và trung tâm mô phỏng thực tế ảo phục vụ huấn luyện tàu mặt nước và tàu ngầm. Việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo, trí tuệ nhân tạo (AI) trong huấn luyện giúp tiết kiệm đáng kể chi phí, thời gian, đồng thời nâng cao độ an toàn và hiệu quả trong huấn luyện chuyên ngành. Học viện cũng đặc biệt coi trọng bảo đảm an toàn thông tin mạng, coi đây là yếu tố sống còn trong môi trường số hóa. Các hệ thống máy chủ được giám sát 24/7, định kỳ kiểm tra, cập nhật phần mềm bảo mật, sao lưu dữ liệu và phân quyền truy cập chặt chẽ. Điều đó vừa giúp duy trì hệ thống vận hành ổn định, vừa bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối cho các thông tin quân sự.
Những kết quả đạt được trong phát triển đội ngũ và đầu tư cơ sở vật chất đang tạo tiền đề vững chắc để Học viện Hải quân từng bước xây dựng mô hình “Học viện Hải quân số”, nơi mọi hoạt động GDĐT, nghiên cứu và quản lý được tích hợp, kết nối thông minh, phục vụ hiệu quả mục tiêu xây dựng Quân chủng Hải quân hiện đại.
CAO DÂN - ĐỨC THU - ĐÌNH SÁNG
Theo QĐND điện tử
Bài viết, video, hình ảnh đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về
bhqdt@baohaiquanvietnam.vn
