Đảo xanh huyền thoại Cù Lao Chàm

Cù Lao Chàm được thiên nhiên ban tặng các bãi biển trong xanh, quyến rũ với gần 950 loại hệ sinh thái biển đã được bảo tồn. Nơi đây có địa hình đồi núi với thảm thực vật phong phú, nhiều loài động vật, sinh vật biển quý hiếm như rùa biển, chim yến, rạn san hô… cùng những bãi cát mịn nằm sát nước biển trong xanh. Đảo còn có các di chỉ khảo cổ học vào thời tiền sử cách đây hàng nghìn năm, chùa, giếng cổ, nghề đan võng ngô đồng, trà lá lao và nhiều yếu tố lịch sử văn hóa khác. Bao đời nay, người dân bản địa luôn tự hào về bờ biển xanh, đồi cát trắng và cả những cánh rừng xanh ngắt trải dài bạt ngàn cây lá.

Một góc đảo Cù Lao Chàm

Chúng tôi đã từng khám phá quanh đảo bằng tour du lịch xe máy thật thú vị. Bãi Làng là bãi chính của Cù Lao Chàm, không gian khá rộng lớn. Người dân ở đây có nhiều nghề truyền thống đặc sắc như khai thác và chế biến hải sản khô, đan võng ngô đồng, chế biến trà lá lao.

Trên đảo có lăng Ngư Ông được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX, là nơi thờ Ông Ngư (cá Ông) với các hòm xương cá Ông ở bên trong. Ngư dân Cù Lao Chàm tôn thờ cá Ông vì họ tin rằng, khi gặp hoạn nạn trên biển sẽ được cá Ông cứu giúp. Năm 2006, lăng Ông Ngư đã được Bộ Văn hóa, Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích cấp quốc gia.

Bãi Ông là bãi tắm thu hút đông đảo du khách khi đặt chân đến đảo để thưởng thức các món ăn và nhiều trò chơi giải trí thú vị. Suối tình và dãy Ông Thơ cũng là đến điểm hấp dẫn và từng là nơi hẹn hò lứa đôi ở Cù Lao Chàm trước đây. Khi đến đó du khách được hướng dẫn viên giới thiệu về các loại cây thuốc, hoa lá vùng đảo và hướng dẫn về đường leo suối, thưởng thức trà lá lao miễn phí. Đến với đảo, mọi người được chiêm ngưỡng hàng cây ngô đồng đỏ, một loại cây đặc hữu nơi đây, được ghi vào danh mục Cây di sản Việt Nam.

Những người giữ biển

Đầu hè, biển động bất thường ở Lý Sơn. Hòn đảo tiền tiêu của tỉnh Quảng Ngãi đón gió tây nam về với cuồn cuộn sóng, tới tấp thành xoáy nước đổ vào bờ.

Giếng cổ trên đảo nằm ngay ở ngã ba trên Hòn Lao. Được biết, giếng này đã có từ 600 năm trước, mang kiến trúc của người Chăm Pa xưa. Giếng có một mạch nước ngọt, dường như chưa bao giờ cạn và cũng là giếng nước ngọt duy nhất trên đảo.

Trên cung đường đi, du khách còn được chiêm ngưỡng và khám phá nhiều cảnh đẹp như khối đá nhấp nhô đua ra biển tạo nên nhiều cảnh quan độc đáo, những loại cây rừng có rễ dài thòng xuống mặt đất bện chặt vào nhau, những chú dê lững thững trên vách đá, đàn khỉ thi nhau đu chuyền trong các lùm cây.

Cù Lao Chàm được mệnh danh là “hòn đảo không túi ni lông”. Từ năm 2009 chính quyền địa phương đã phát động nhân dân và du khách không sử dụng túi ni lông. Đến nay, người dân đều có ý thức hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng túi ni lông trong sinh hoạt hàng ngày. Mỗi hộ gia đình, hay nơi công cộng đều có thùng rác chia làm 3 ngăn: Rác hữu cơ, rác vô cơ, rác tái chế.

Bãi biển dài, cát mịn ở đảo Cù Lao Chàm

Năm 2021, Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm-Hội An phối hợp với UNESCO tổ chức thành công chương trình tìm kiếm ý tưởng sáng tạo vì một đại dương không rác thải nhựa, trong đó đã triển khai áp dụng thực tế cho 3 sản phẩm. Cũng trong năm Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm-Hội An xây dựng phương án thành lập Trung tâm kết nối du lịch học tập cộng đồng; xúc tiến xây dựng đề án thành lập Khu bảo vệ cảnh quan rừng dừa nước vùng hạ lưu sông Thu Bồn; tham mưu với UBND TP.Hội An xúc tiến xây dựng hồ sơ dự án thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm...

Để phát huy tiềm năng, thế mạnh của đảo Cù Lao Chàm thì phát triển du lịch gắn với bảo về tài nguyên rừng, biển là rất cần thiết với cơ quan chức năng. Theo đồng chí Nguyễn Văn Lanh, Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An, tỉnh Quảng Nam, việc định hình, tái cơ cấu sản phẩm du lịch Cù Lao Chàm sẽ được xem xét triển khai trên nhiều phương diện và theo hướng chất lượng cao nhằm đảm bảo khả năng sức chứa của đảo, giúp bảo vệ tài nguyên bền vững.

Bài, ảnh: Hải Hà