Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, hợp đồng điện tử và chữ ký số ngày càng được sử dụng phổ biến trong giao dịch thương mại, tài chính, bảo hiểm, bất động sản… Tuy nhiên, song song với tiện ích, loại hình này cũng đang trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho tội phạm công nghệ cao lợi dụng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo cảnh báo của Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) Bộ Công an, nhiều đối tượng tội phạm đã tạo ra các hợp đồng điện tử giả mạo có giao diện giống hệt hợp đồng thật. Chúng thậm chí làm giả cả chứng thư số, con dấu số hoặc chữ ký số, rồi gửi cho người dân, doanh nghiệp để lừa ký kết.
Một số chiêu thức phổ biến:
+ Giả danh doanh nghiệp uy tín mời hợp tác đầu tư qua hợp đồng điện tử.
+ Giả hợp đồng bảo hiểm, tín dụng kèm theo chữ ký số giả để chiếm đoạt tiền.
+ Lừa đảo bất động sản online, ký “hợp đồng đặt cọc” giả bằng chữ ký số.
+ Người dân còn thiếu hiểu biết về hợp đồng điện tử và chữ ký số.
+ Tâm lý tin tưởng vào hình thức số hóa, thấy có chữ ký số, dấu đỏ điện tử là nghĩ “chắc chắn hợp pháp”.
Nhiều trường hợp không xác minh đối tác qua kênh chính thống.
Không ít nạn nhân đã chuyển hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng, cho đối tượng lừa đảo sau khi “ký” hợp đồng điện tử giả. Hậu quả là vừa mất tiền, vừa gặp rắc rối pháp lý khi hợp đồng đó không có giá trị, dẫn đến tranh chấp phức tạp. Đặc biệt, với doanh nghiệp, việc ký hợp đồng giả còn ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu.
Cách nhận diện và phòng ngừa:
1.Xác minh danh tính đối tác qua nhiều kênh trước khi ký hợp đồng điện tử.
2.Kiểm tra chứng thư số xem có được cấp bởi tổ chức chứng thực chữ ký số hợp pháp (được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép).
3.Không vội vàng chuyển tiền khi chỉ dựa vào hợp đồng điện tử được gửi qua email, zalo, mạng xã hội.
4.Sử dụng nền tảng ký số uy tín, có xác thực đa lớp.
5.Khi nghi ngờ, cần liên hệ cơ quan chức năng hoặc luật sư để được tư vấn trước khi giao dịch.
Chữ ký số và hợp đồng điện tử là bước tiến quan trọng trong xây dựng nền kinh tế số. Tuy nhiên, tiện ích nào cũng đi kèm rủi ro. Người dân và doanh nghiệp cần tỉnh táo, nắm rõ pháp luật, chủ động phòng tránh để không trở thành nạn nhân của các “hợp đồng ma” thời công nghệ số.
Việt Tuấn (TH)
Bài viết, video, hình ảnh đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về
bhqdt@baohaiquanvietnam.vn
