CẢNG TỔNG HỢP LƯỠNG DỤNG HÒN KHOAI: HIỆN THỰC HÓA KHÁT VỌNG VƯƠN RA BIỂN LỚN Ở VÙNG CỰC NAM TỔ QUỐC

Buổi lễ có sự tham dự của lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Quân chủng Hải quân, lãnh đạo tỉnh Cà Mau, cùng các đồng chí nguyên lãnh đạo Nhà nước, Bộ Quốc phòng, các nhà đầu tư, nhà thầu thi công, chuyên gia tư vấn và đông đảo cán bộ, chiến sĩ, nhân dân địa phương. Sự hiện diện đông đủ của các lực lượng khẳng định tầm vóc và ý nghĩa đặc biệt của dự án, không chỉ với Cà Mau và vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL, mà còn đối với sự phát triển chung của đất nước

Ngay sau lễ khởi công là hàng loạt hệ thống máy móc đã tập kết ở khu vực dự án, phát lệnh thực hiện những nhát gầu múc, nhát búa đầu tiên găm xuống đáy biển vùng Đất Mũi Cà Mau - địa đầu cực Nam thiêng liêng của Tổ quốc. Sự kiện đánh dấu thời điểm Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai chính thức được triển khai xây dựng.

Cùng với các công trình, tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi, đường giao thông ra đảo Hòn Khoai, Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai sẽ góp phần hình thành nên một “hệ sinh thái” hoàn chỉnh để hiện thực hóa khát vọng vươn ra biển lớn của vùng đất hào hùng, giàu truyền thống cách mạng, với tinh thần Khởi nghĩa Hòn Khoai bất diệt.

Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai sẽ gắn kết cụm đảo với đất liền, phát huy và khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế đặc thù, là đòn bẩy để phát triển cụm đảo Hòn Khoai mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng an ninh, định hướng phát triển trở thành “lục địa cực Nam” của đất nước theo kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Cà Mau cuối năm 2024. 

Cảng Hòn Khoai được quy hoạch là cảng nước sâu chiến lược, có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn và trở thành điểm kết nối quan trọng của vùng kinh tế trọng điểm ĐBSCL. Đây sẽ là cửa ngõ thông thương trực tiếp với quốc tế, giảm tải cho hệ thống cảng ở TP. Hồ Chí Minh và khu vực Đông Nam Bộ. Từ đây, hàng hóa ĐBSCL, đặc biệt là nông sản, thủy sản xuất khẩu có thể vươn thẳng ra các tuyến hàng hải quốc tế, giúp nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Cảng cũng mở ra cơ hội việc làm, gia tăng thu nhập cho người dân địa phương, tạo “cú hích” phát triển KTXH bền vững cho vùng đất giàu tiềm năng.

Không chỉ mang ý nghĩa lớn về phát triển KTXH, Cảng Hòn Khoai còn giữ vị trí quan trọng về QPAN. Nằm ở khu vực tiền tiêu phía Nam, cảng vừa là điểm tựa phát triển KTXH, vừa là khu bảo đảm hậu cần-kỹ thuật, là “lá chắn” góp phần bảo đảm QPAN cho toàn bộ vùng biển đảo, ven biển cực Nam của Tổ quốc.

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng sản xuất và xuất khẩu nông, thủy sản lớn nhất cả nước, chiếm hơn 90% sản lượng gạo, gần 65% thủy sản nuôi trồng và khoảng 70% trái cây xuất khẩu. Tuy nhiên, do chưa có cảng nước sâu, hầu hết hàng hóa vẫn phải đưa lên TP. Hồ Chí Minh để thông quan, khiến chi phí logistics cao, giảm sức cạnh tranh.

Cảng Hòn Khoai khi hoàn thành sẽ trực tiếp giải quyết “nút thắt” này: với bến cảng dài 1.000 m, công suất 20 triệu tấn/năm, có khả năng tiếp nhận tàu 250.000 DWT và kết nối với các tuyến hàng hải quốc tế, cảng sẽ trở thành điểm trung chuyển quan trọng, đưa hàng hóa ĐBSCL ra thế giới ngay tại Cà Mau, đồng thời tạo bước đột phá để khu vực hình thành trung tâm logistics và cửa ngõ giao thương quốc tế mới của Việt Nam.

Theo quy hoạch, đến năm 2030, hệ thống cảng biển ĐBSCL dự kiến thông qua 86-108 triệu tấn hàng hóa, trong đó hàng container đạt 1-1,8 triệu TEU. Tầm nhìn đến 2050, năng lực hệ thống cảng biển khu vực sẽ đáp ứng nhu cầu với tốc độ tăng trưởng bình quân 5,5-6,1%/năm. Cảng Hòn Khoai được kỳ vọng trở thành cửa ngõ quan trọng để xuất khẩu thủy sản, nông sản và hàng hóa chế biến ra thị trường quốc tế.

Cùng với dự án Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai, các công trình hạ tầng trọng điểm như tuyến cao tốc Cà Mau- Đất Mũi dài hơn 80 km và cầu vượt biển ra đảo Hòn Khoai dài 18 km cũng được khởi công, dự kiến hoàn thành năm 2028. Khi đồng bộ, hệ thống này sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển, giảm chi phí logistics và tạo sức hút lớn cho dòng vốn đầu tư.

Dịp này, tỉnh Cà Mau còn triển khai nhiều công trình trọng điểm quốc gia khác, nhất là tuyến đường ven biển. Sự hình thành mạng lưới hạ tầng liên hoàn sẽ tạo cú hích để địa phương khai thác tối đa tiềm năng biển, thúc đẩy công nghiệp chế biến, dịch vụ logistics, đồng thời mở ra cơ hội cho các ngành kinh tế mới như năng lượng tái tạo, nuôi trồng và chế biến thủy sản công nghệ cao.

Dự án Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai do Quân chủng Hải quân làm chủ đầu tư. Với tầm nhìn chiến lược và kinh nghiệm nhiều năm trong quản lý, triển khai các công trình trọng điểm trên biển, đảo và khu vực trọng yếu về QPAN, Quân chủng Hải quân khẳng định năng lực chỉ đạo, điều hành, tổ chức thi công, giám sát, bảo đảm chất lượng và tiến độ của những dự án quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp.

Thượng tá Nguyễn Văn Tuấn, Phó trưởng phòng Công binh, Bộ Tham mưu Hải quân (Phòng Công binh được Đảng ủy, thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân chủng giao nhiệm vụ là cơ quan trung tâm tham mưu, hiệp đồng, trực tiếp triển khai thực hiện dự án), nhấn mạnh: “Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai là công trình chiến lược, có ý nghĩa đặc biệt cả về phát triển KTXH lẫn QPAN. Quân chủng Hải quân sẽ tập trung cao nhất nguồn lực, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương và nhà thầu để bảo đảm công trình thi công đúng tiến độ, đạt chất lượng kỹ thuật hàng đầu và tuyệt đối an toàn.”

Các đơn vị tư vấn, thiết kế tham gia dự án đều là những tổ chức giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực thiết kế cảng nước sâu hiện đại. Phương án thiết kế được nghiên cứu kỹ lưỡng, ứng dụng công nghệ tiên tiến, bảo đảm cảng có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn, vận hành hiệu quả, thân thiện với môi trường và thích ứng điều kiện tự nhiên khắc nghiệt vùng biển Cà Mau.

Dự án được triển khai bởi những nhà thầu uy tín, trong đó có Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Dacinco và Công ty Cổ phần Xây lắp Thành An 96 là những đơn vị đã có nhiều năm kinh nghiệm thi công các công trình điểm trên cả nước. Với đội ngũ kỹ sư, công nhân lành nghề, các nhà thầu từng đảm nhận nhiều hạng mục khó, qua đó khẳng định năng lực, uy tín và bản lĩnh.

Đại diện Dacinco chia sẻ: Chúng tôi ý thức sâu sắc rằng đây không chỉ là một dự án xây dựng mà còn là trách nhiệm chính trị và niềm tự hào của toàn thể cán bộ, kỹ sư, công nhân và người lao động công ty. Dacinco cam kết huy động tối đa nguồn lực, áp dụng công nghệ hiện đại để thi công đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng công trình, an toàn lao động và thân thiện với môi trường.

Đồng hành cùng dự án, đại diện Công ty Cổ phần Xây lắp Thành An 96 khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ, triển khai thi công khoa học, an toàn, chất lượng, quyết tâm đưa Cảng Hòn Khoai “về đích” đúng hẹn, sớm đưa vào hoạt động, phát huy hiệu quả, trở thành động lực phát triển mới cho vùng Đất Mũi Cà Mau.

Ông cũng yêu cầu các sở, ngành, địa phương quyết liệt hoàn thành giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ, thực hiện bồi thường, tái định cư công khai, minh bạch, đảm bảo nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ cho người dân. Đồng thời, tỉnh Cà Mau sẽ rà soát quy hoạch dọc hai bên tuyến cao tốc, kết nối các khu kinh tế, công nghiệp, đô thị và nghiên cứu phát triển khu logistics cảng biển, các khu chức năng gắn với Cảng Hòn Khoai và Cảng hàng không Cà Mau để khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của tỉnh.

Cảng Hòn Khoai không chỉ là dự án hạ tầng giao thông, mà còn là dấu mốc lịch sử, biểu tượng cho khát vọng vươn ra biển lớn, hội nhập và phát triển bền vững của đất nước. Công trình mang theo niềm tin, ý chí và quyết tâm đưa vùng đất mũi thiêng liêng cất cánh, góp phần để ĐBSCL hòa nhịp mạnh mẽ vào dòng chảy phát triển chung của quốc gia và thế giới.

Khi hoàn thành, cảng sẽ mở ra cánh cửa mới cho kinh tế biển và giao thương quốc tế, giúp hàng hóa của ĐBSCL đến trực tiếp các thị trường toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ hàng hải quốc tế.

Đặc biệt, với giá trị lưỡng dụng, Cảng Hòn Khoai kết hợp chặt chẽ giữa phát triển KTXH với củng cố QPAN. Nằm ở vị trí tiền tiêu phía Nam Tổ quốc, công trình vừa là động lực phát triển kinh tế, vừa là “pháo đài” vững chắc bảo vệ chủ quyền, an ninh và an toàn vùng biển, đảo thiêng liêng.

Với tầm vóc chiến lược, Cảng Hòn Khoai được kỳ vọng trở thành bước ngoặt cho sự phát triển toàn diện của Cà Mau, ĐBSCL và đất nước trên hành trình vươn ra biển lớn.