Một số quy định về công bố tuyến hàng hải và phân luồng giao thông trong lãnh hải Việt Nam

Việc công bố tuyến hàng hải và phân luồng giao thông trong lãnh hải Việt Nam (THH và PLGTTLH), được quy định tại Nghị định số 146/2013/NĐ-CP ngày 30/10/2013 của Chính phủ như sau:

* Đối tượng áp dụng: Các quy định của Nghị định áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến công bố tuyến hàng hải, phân luồng giao thông và tàu thuyền tham gia giao thông trong lãnh hải Việt Nam.

* Thiết lập tuyến hàng hải: Việc thiết lập tuyến hàng hải trong lãnh hải Việt Nam (THHTLH) phục vụ cho việc đi qua không gây hại và bảo đảm an toàn hàng hải của tàu thuyền phù hợp với pháp luật Việt Nam, Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 và điều ước quốc tế khác liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Căn cứ vị trí, điều kiện cụ thể lãnh hải của đất liền, của đảo, của quần đảo Bộ Giao thông vận tải tổ chức thiết lập THHTLH. Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải tổ chức lập và phát hành hải đồ có thể hiện THH và PLGTTLH phục vụ cho việc đi qua không gây hại và bảo đảm an toàn hàng hải của tàu thuyền.

* Công bố THH và PLGTTLH

- Về thẩm quyền: Bộ Giao thông vận tải thực hiện công bố THH và PLGTTLH. Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan thông báo cho các tổ chức quốc tế về THH và PLGTTLH theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế có liên quan.

- Nội dung công bố bao gồm: Tên, vị trí, tọa độ và thông số kỹ thuật của THHTLH; thông tin liên quan đến phân luồng giao thông trong lãnh hải Việt Nam; các chỉ dẫn cho tàu thuyền đi qua không gây hại trên THH và PLGTTLH; các thông tin cần thiết khác.

- Việc công bố được thực hiện bằng các hình thức sau: Phát hành hải đồ hoặc tài liệu bằng giấy hoặc điện tử liên quan phục vụ cho việc đi biển; phát thông báo hàng hải; lập danh bạ công bố THH và PLGTTLH; các hình thức phù hợp khác theo quy định của pháp luật.

* Phân luồng giao thông trong lãnh hải

- Tàu thuyền đi qua lãnh hải, nhưng không vào nội thủy Việt Nam thực hiện hành trình theo THHTLH đã được công bố. Tàu thuyền đi qua lãnh hải, để vào nội thủy Việt Nam thực hiện hành trình như sau: Tàu thuyền vận chuyển hàng hóa, hành khách, hành lý hoặc tàu quân sự và tàu thuyền khác không vì mục đích thương mại đi vào cảng biển Việt Nam phải đi đến vùng đón trả hoa tiêu đã được công bố và thực hiện thủ tục tàu thuyền vào cảng biển theo quy định riêng của Chính phủ Việt Nam.

Tàu thuyền vào nội thủy, nhưng không đến cảng biển Việt Nam trong các trường hợp sau đây, thuyền trưởng phải thông báo ngay cho Cảng vụ Hàng hải khu vực biết về lý do, mục đích tàu thuyền vào nội thủy Việt Nam: Để cấp cứu thuyền viên, hành khách trên tàu; tránh, trú bão; thực hiện hoạt động tìm kiếm, cứu nạn; chuyển giao người, tài sản, tàu thuyền đã cứu được trên biển; khắc phục hậu quả sự cố, tai nạn hàng hải đối với tàu thuyền; các trường hợp cấp thiết khác.

- Yêu cầu chung về đi qua không gây hại: Tất cả các tàu thuyền không phân biệt quốc tịch, trọng tải được phép đi qua không gây hại trong lãnh hải Việt Nam nhưng phải tôn trọng hòa bình, độc lập, chủ quyền, pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và tuân thủ quy tắc phòng ngừa đâm va tàu thuyền trên biển. Tàu thuyền khi đi qua lãnh hải Việt Nam phải treo quốc kỳ Việt Nam trên đỉnh cột cao nhất, đi liên tục, nhanh chóng và thực hiện đầy đủ các quy định có liên quan của pháp luật Việt Nam và Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982, trừ trường hợp gặp sự cố hàng hải, sự cố bất khả kháng, gặp nạn hoặc vì mục đích phải cứu giúp người, tàu thuyền hay tàu bay đang gặp nạn.

Tàu ngầm và các phương tiện đi ngầm khác của nước ngoài phải hoạt động ở trạng thái nổi trên mặt nước và phải treo cờ quốc tịch, trừ trường hợp được phép của Chính phủ Việt Nam hoặc theo thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ của quốc gia mà tàu thuyền đó mang cờ.

Tàu thuyền nước ngoài chạy bằng năng lượng hạt nhân hoặc chuyên chở chất phóng xạ, độc hại, nguy hiểm, khi đi trong lãnh hải Việt Nam có nghĩa vụ: Mang đầy đủ tài liệu kỹ thuật liên quan tới tàu thuyền và hàng hóa trên tàu, tài liệu về bảo hiểm dân sự bắt buộc; cung cấp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền tài liệu liên quan đến thông số kỹ thuật của tàu thuyền cũng như của hàng hóa trên tàu thuyền; thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa đặc biệt đúng pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tuân thủ quyết định của cơ quan có thẩm quyền về việc áp dụng biện pháp phòng ngừa đặc biệt, kể cả cấm không được đi hoặc buộc rời ngay khỏi lãnh hải Việt Nam trong trường hợp có dấu hiệu hoặc bằng chứng rõ ràng về khả năng gây rò rỉ chất độc hại hoặc làm ô nhiễm môi trường.

- Thông báo, giám sát tàu thuyền: Tàu thuyền đi qua lãnh hải Việt Nam nhưng không vào nội thủy Việt Nam, thuyền trưởng phải thông báo cho Cảng vụ Hàng hải khu vực tàu đi qua bằng các phương tiện thông tin liên lạc phù hợp. Nội dung thông báo gồm: Tên, quốc tịch, hô hiệu, số IMO của tàu thuyền; chiều dài, chiều rộng, chiều cao và màu sơn mạn tàu; số lượng và loại hàng hóa chở trên tàu thuyền (nếu có); số lượng thuyền viên, hành khách và những người khác đi theo tàu; tên cảng rời cuối cùng và cảng đến gần nhất; yêu cầu sự hỗ trợ, chỉ dẫn (nếu có).

Cục Hàng hải Việt Nam tổ chức hướng dẫn các Cảng vụ Hàng hải khu vực giám sát, chỉ dẫn, điều động tàu thuyền hoạt động trên tuyến hàng hải, luồng giao thông trong lãnh hải Việt Nam. Trường hợp xảy ra sự cố an ninh hàng hải, tai nạn hàng hải hoặc ô nhiễm môi trường trong lãnh hải Việt Nam, ngay sau khi nhận được thông báo, Cảng vụ Hàng hải khu vực báo cáo ngay Cục Hàng hải Việt Nam để có biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời.

- Hoạt động của các công trình trong lãnh hải Việt Nam: Mọi hoạt động khảo sát, thăm dò, đầu tư xây dựng, thiết lập công trình trong lãnh hải Việt Nam thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng không được ảnh hưởng đến an toàn hàng hải trên THH và PLGTTLH.

Tổ chức, cá nhân trước khi tiến hành hoạt động khảo sát, thăm dò, xây dựng công trình, thiết lập vành đai an toàn của công trình hoặc các hoạt động khác trên THHTLH phải được sự chấp thuận bằng văn bản của Bộ Giao thông vận tải.

Các công trình lắp đặt, xây dựng trong lãnh hải Việt Nam phải có phạm vi an toàn ít nhất là 500 m tính từ mép ngoài cùng của công trình. Trong phạm vi 02 hải lý tính từ mép ngoài cùng của công trình, các tàu thuyền không có nhiệm vụ không được thả neo.

Khi hết hạn sử dụng, thiết bị, công trình trong lãnh hải Việt Nam phải được tháo dỡ. Chủ đầu tư của các thiết bị, công trình trên biển chưa kịp tháo dỡ vì lý do kỹ thuật hoặc bất khả kháng phải thông báo Cảng vụ Hàng hải khu vực biết về vị trí, kích thước, hình dạng, độ sâu và phải lắp đặt các tín hiệu, báo hiệu hàng hải theo quy định.

* Thanh tra, kiểm tra, giám sát chuyên ngành trên THH và PLGTTLH: Quyền tài phán dân sự và quyền tài phán hình sự đối với tàu thuyền trong lãnh hải Việt Nam thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Việc giám sát trực tiếp trên tàu thuyền của các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành chỉ được thực hiện trong các trường hợp: Tàu thuyền có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trong trường hợp cần thiết để bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, an toàn hàng hải, an ninh hàng hải, phòng ngừa ô nhiễm môi trường và phòng, chống dịch bệnh.

Nguyễn Đức Hải