Kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống Cục Chính trị Hải quân (24/1/1959-24/1/2024)

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, để quản lý, bảo vệ vùng biển miền Bắc mới giải phóng, ngày 7/5/1955, Bộ Quốc phòng ra quyết định thành lập Cục Phòng thủ bờ bể (tiền thân của Hải quân Nhân dân Việt Nam ngày nay). Trong bước phát triển mới, đến ngày 24/1/1959, Bộ Quốc phòng - Tổng Tư lệnh ra Nghị định số 320/NĐ-A thành lập Cục Hải quân trên cơ sở Cục Phòng thủ bờ bể. Cơ quan Cục Hải quân thành lập 5 phòng, trong đó có Phòng Chính trị. Ngày 24/1/1959 trở thành ngày truyền thống của Phòng Chính trị Hải quân và Cục Chính trị Hải quân ngày nay.

Trước yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, ngày 3/1/1964, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ra Quyết định nâng cấp Cục Hải quân thành Bộ Tư lệnh Hải quân. Theo đó, Phòng Chính trị được nâng cấp thành Cục Chính trị Hải quân.

Từ ngày đầu thành lập, trải qua các giai đoạn phát triển, cùng với quá trình củng cố, xây dựng lực lượng, Phòng Chính trị và sau này là Cục Chính trị Hải quân đã luôn nêu cao vai trò, trách nhiệm, quán triệt, thực hiện tốt chức năng tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức hoạt động CTĐ, CTCT, góp phần giữ vững sự lãnh đạo của Đảng, định hướng chính trị trong xây dựng và thực hiện nhiệm vụ của Quân chủng - Nhân tố quyết định làm nên những thành tích và chiến công vẻ vang của Quân chủng Hải quân.

Chuẩn Đô đốc Phạm Văn Quang và các đại biểu thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ đảo Song Tử Tây. Ảnh: Thùy Liên

Chưa đầy 10 năm sau ngày thành lập, với tinh thần dám đánh, biết đánh và quyết đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, Hải quân Nhân dân Việt Nam non trẻ đã anh dũng chiến đấu đánh đuổi tàu khu trục Ma - đốc của đế quốc Mỹ; cùng quân, dân miền Bắc đập tan cuộc tập kích chiến lược bằng không quân và hải quân của chúng, làm nên Chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964, bắn rơi 118 máy bay, bắn chìm, bắn cháy 45 tàu thuyền địch, góp phần đánh thắng chiến tranh leo thang phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ.

Với quyết tâm “Đánh địch mà đi, mở luồng mà tiến” cán bộ, chiến sĩ Hải quân là lực lượng cảm tử đi đầu, nòng cốt và trực tiếp phát hiện, tháo gỡ tìm ra tính năng, chế tạo thiết bị rà phá; làm mất hiệu lực hàng ngàn quả thủy lôi, bom từ trường; mở tuyến, thông luồng nối liền mạch máu giao thông sông, biển từ hậu phương lớn miền Bắc đến tiền tuyến lớn miền Nam.

Đó là ý chí, tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến”, chấp nhận mọi hy sinh, gian khổ của cán bộ, thủy thủ Đoàn tàu Không số, anh dũng, mưu trí vượt qua giông, bão và sự bao vây, phong tỏa gắt gao của địch mở con đường biển huyền thoại Hồ Chí Minh, chi viện đắc lực cho chiến trường miền Nam.

Là những Yết Kiêu thời đại Hồ Chí Minh, Đặc công Hải quân đã sáng tác cách đánh độc đáo “luồn sâu, đánh hiểm, thắng lớn” tiến công địch trên chiến trường Cửa Việt - Đông Hà, đánh chìm, đánh hỏng trên 300 tàu thuyền của Mỹ-Ngụy, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, làm nên những chiến thắng vang dội.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, Cục Chính trị đã chủ động tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn triển khai hiệu quả hoạt động CTĐ, CTCT cho các lực lượng, làm tốt công tác chính trị tư tưởng, động viên cán bộ, chiến sĩ tham gia chiến đấu, tiếp quản các căn cứ hải quân địch, ngăn chặn địch rút chạy theo hướng biển đồng thời chớp thời cơ tiến công giải phóng quần đảo Trường Sa, các đảo vùng biển Tây Nam, góp phần vào thắng lợi vĩ đại, trọn vẹn của dân tộc.

Quán triệt tư tưởng “Giúp bạn là tự giúp mình”, trong cuộc chiến bảo vệ biên giới Tây Nam và cứu giúp nhân dân Cam-pu-chia thoát khỏi họa diệt chủng, cán bộ, chiến sĩ Hải quân tiếp tục nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, chiến đấu, hy sinh giúp bạn giành độc lập và hồi sinh đất nước Chùa Tháp.

Thủ trưởng Cục Chính trị khen thưởng các cá nhân đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở năm 2023. Ảnh: Đức Tuấn

Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc và xây dựng Hải quân Nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, Cục Chính trị luôn nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng; quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của trên; bám sát tình hình, nhiệm vụ của Quân chủng, chủ động, nhạy bén, sáng tạo, tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng nhiều chủ trương, quyết sách xây dựng Quân chủng vững mạnh về chính trị, nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, bảo vệ vững chắc chủ quyền các vùng biển, đảo, nhất là khu vực biển miền Trung, quần đảo Trường Sa và thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Trải qua 65 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng, trưởng thành, các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ của Cục Chính trị Hải quân luôn tỏ rõ bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; bám sát cơ sở và hoạt động của bộ đội, thực hiện tốt chức năng tham mưu và trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn triển khai hoạt động CTĐ, CTCT toàn diện, hiệu quả, xứng đáng với vai trò là linh hồn, mạch sống của Quân chủng.

Cán bộ, chiến sĩ Cục Chính trị Hải quân đã có mặt, kề vai sát cánh cùng bộ đội trong mọi hoạt động, trên khắp các chiến trường, những nơi khó khăn, gian khổ nhất; cùng chiến đấu và triển khai nhiệm vụ; kịp thời thông tin, tuyên truyền, cổ vũ động viên bộ đội... tiêu biểu là Trung úy, liệt sĩ Vũ Hiến, Phóng viên Báo Hải quân; Trung úy, liệt sĩ Cao Đình Chỉnh, Trợ lý phòng Tuyên huấn; Đại úy, liệt sĩ Nguyễn Văn Nhỉ, Trợ lý Bảo vệ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh khi làm nghĩa vụ quốc tế ở Cam-pu-chia... cùng nhiều tấm gương dũng cảm, cống hiến hy sinh góp phần xây đắp nên truyền thống vẻ vang của Cục Chính trị Hải quân: “Trung thành, kiên định; Đoàn kết, gương mẫu; Chủ động, sáng tạo; Hoàn thành tốt nhiệm vụ”. Cục Chính trị vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng Danh hiệu Đơn vị Anh hùng LLVT Nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Trong giai đoạn mới, Cục Chính trị xác định tập trung thực hiện tốt một số giải pháp trọng tâm, chủ yếu:

Một là, tiếp tục tập trung nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy và cán bộ, chiến sĩ, QNCN, CNVQP các cơ quan, đơn vị trong Cục Chính trị về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ trong giai đoạn mới; phát huy truyền thống, vai trò trách nhiệm cao nhất xây dựng Cục Chính trị và thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.

Yêu cầu nhiệm vụ CTĐ, CTCT trong giai đoạn mới đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ, QNCN, CNVQP các cơ quan, đơn vị Cục Chính trị phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vai trò, vị trí của Cục, từng cơ quan, đơn vị là cơ quan tham mưu lãnh đạo, có vai trò, vị trí hết sức quan trọng trong xây dựng Quân chủng vững mạnh về chính trị, tinh, gọn, mạnh, hiện đại; giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với mọi hoạt động của Quân chủng; bảo đảm Quân chủng luôn thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, QNCN, CNVQP, nhất là cán bộ, nhân viên Cục Chính trị luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, yêu ngành nghề, yêu đơn vị, quyết tâm phấn đấu thực hiện tốt mọi nhiệm vụ được giao. Mỗi cán bộ, đảng viên, quần chúng Cục Chính trị phải thực sự tiên phong về chính trị, tư tưởng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng; nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất về ý chí và hành động, gương mẫu trong suy nghĩ, lời nói và việc làm, hạt nhân là thực hiện tốt “5 gương mẫu” (Gương mẫu thực hiện chức trách, nhiệm vụ; gương mẫu thực hiện nền nếp chính quy, điều lệnh, kỷ luật, đoàn kết tốt; gương mẫu thực hiện nếp sống văn hóa, xây dựng gia đình văn hóa; gương mẫu chấp hành các điều cấm; gương mẫu chấp hành quan hệ quân, dân) và “7 dám” đối với cán bộ (Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu khó khăn thử thách, dám hành động vì lợi ích chung).

Thủ trưởng Cục Chính trị Hải quân cùng các đại biểu cắt băng khánh thành nhà đại đoàn kết tặng gia đình chính sách tỉnh Yên Bái. Ảnh: Đức Tuấn

Hai là, tập trung củng cố, kiện toàn tổ chức theo hướng tinh, gọn, mạnh hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng và thực hiện nhiệm vụ của Quân chủng trong tình hình mới.

Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, biên chế cơ quan Cục Chính trị, các phòng, cơ quan chức năng và các đơn vị trực thuộc theo hướng tinh, gọn về tổ chức, biên chế; phù hợp với đặc điểm, tính chất, yêu cầu nhiệm vụ của Quân chủng trong giai đoạn mới; phát huy cao nhất vai trò xây dựng Quân chủng vững mạnh về chính trị. Tiếp tục cụ thể hóa, xác định chuẩn chức danh cán bộ, trợ lý, nhân viên cơ quan, đơn vị và quy định cụ thể chức trách, nhiệm vụ cho từng chức danh đáp ứng yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ.

Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì, chủ chốt và trợ lý đầu ngành các ngành có đủ số lượng, chất lượng cao; có tư duy lãnh đạo, tham mưu đề xuất sắc sảo ở lĩnh vực được đảm nhiệm; có kiến thức toàn diện, thuần thục chuyên môn, nghiệp vụ; có kỹ năng, kinh nghiệm hoạt động thực tiễn; có kiến thức, năng lực ứng dụng thành tựu của khoa học công nghệ, làm việc trong môi trường số, môi trường quốc tế, thực sự là những chuyên gia giỏi về CTĐ, CTCT; có đủ tâm, tầm, trí đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Ba là, đặc biệt quan tâm nâng cao phẩm chất, năng lực đội ngũ cán bộ chủ trì, chủ chốt và trợ lý đầu ngành các cơ quan nghiệp vụ Cục Chính trị ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ.

Cần phải đổi mới tư duy trong quy hoạch cán bộ cơ quan Cục Chính trị, chú trọng quy hoạch theo hướng dọc, kết hợp luân chuyển tạo nguồn giữa cơ quan và đơn vị phù hợp chuẩn chức danh đội ngũ cán bộ chủ trì và trợ lý các ngành nghiệp vụ. Coi trọng trình độ nhận thức, kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm chuyên môn, nghiệp vụ CTĐ, CTCT, nhất là kỹ năng, kinh nghiệm quán triệt, chỉ đạo, nắm bắt thực tiễn cơ sở để cụ thể hóa, tham mưu, đề xuất và chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện theo từng ngành nghiệp vụ. Thường xuyên coi trọng bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm tiến hành CTĐ, CTCT thông qua thực tiễn và quá trình lãnh đạo, chỉ huy đơn vị; thực hiện tốt công tác nhận xét, đánh giá, sàng lọc cán bộ bảo đảm thực sự, thực chất. Quan tâm đề xuất cơ chế, chính sách thu hút, tuyển chọn đội ngũ cán bộ, trợ lý, nhân viên các cơ quan xứng tầm yêu cầu nhiệm vụ.

Cục Chính trị Hải quân Việt Nam và Cục Tổ chức, Bộ Công tác Chính trị Hải quân Trung Quốc trao đổi kinh nghiệm. Ảnh: PV

Bốn là, tiếp tục đổi mới phương pháp, phong cách, tác phong công tác của cán bộ, nhân viên, cơ quan, đơn vị phù hợp với yêu cầu xây dựng Quân chủng tinh, gọn, mạnh, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Tiếp tục đổi mới toàn diện cả phương pháp, tác phong tham mưu, đề xuất cả trong hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức triển khai và kiểm tra hoạt động CTĐ, CTCT của cơ quan chính trị các cấp. Tập trung đổi mới phương pháp, tác phong nghiên cứu, quán triệt, liên hệ sát thực tiễn của Quân chủng và đơn vị. Xác định đúng, trúng những nội dung cần triển khai, tập trung tháo gỡ; tham mưu, đề xuất các chủ trương, giải pháp thiết thực, kịp thời, hiệu quả. Đặc biệt coi trọng bám nắm tư tưởng, tổ chức của các đơn vị thuộc quyền; sâu sát cơ sở, từ thực tiễn cơ sở để tham mưu, đề xuất và hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra kết quả tổ chức triển khai thực hiện. Phát huy dân chủ gắn với thực hiện nghiêm nguyên tắc, quy chế hoạt động CTĐ, CTCT, đầu tư phương tiện, trang bị CTĐ, CTCT phù hợp lộ trình cải cách hành chính quân sự, chuyển đổi số và xây dựng chính phủ điện tử trong Quân chủng.

Năm là, phát huy truyền thống, đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng hướng vào xây dựng cơ quan, đơn vị và toàn Cục VMTD mẫu mực, tiêu biểu gắn với xây dựng các cấp ủy, tổ chức đảng và Đảng bộ Cục TSVM tiêu biểu, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh và cán bộ, chiến sĩ toàn Quân chủng.

Từ nền tảng truyền thống, kế thừa những thành quả và kinh nghiệm qua các thế hệ, tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng với các nội dung, chỉ tiêu cụ thể hướng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao, nâng tầm Cục Chính trị Hải quân xứng đáng là cơ quan đảm nhiệm CTĐ, CTCT cấp chiến dịch-chiến lược, đáp ứng yêu cầu xây dựng Hải quân Nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, làm nòng cốt quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Nâng cao chất lượng, hiệu quả triển khai các chủ trương, biện pháp xây dựng đơn vị VMTD mẫu mực, tiêu biểu gắn với xây dựng các cấp ủy, tổ chức đảng và Đảng bộ Cục TSVM tiêu biểu, thực sự là hình mẫu xuất sắc trong Quân chủng.

PHẦN THƯỞNG CAO QUÝ

Cục Chính trị được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Nhì (năm 1984); 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (năm 2013); 1 Huân chương Chiến công hạng Nhì (năm 1983); 1 Huân chương Chiến công hạng Ba (năm 2005); 2 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì (năm 2007 và 2023); 1 Huân chương Lao động hạng Ba (năm 2005); danh hiệu "Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân" thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước (năm 2014).