Phát huy truyền thống đánh thắng trận đầu, nâng cao sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

Cách đây 55 năm, ngày 2-8-1964, mặc dù lực lượng còn non trẻ và vũ khí trang bị (VKTB) lạc hậu nhưng Quân chủng Hải quân (QCHQ) đã dũng cảm đánh đuổi tàu khu trục Ma-đốc của đế quốc Mỹ xâm phạm vùng biển miền Bắc nước ta. Tiếp đó, ngày 5-8, QCHQ đã hiệp đồng với lực lượng phòng không 3 thứ quân và nhân dân các địa phương ven biển từ Quảng Ninh đến Quảng Bình đập tan cuộc tiến công “Mũi tên xuyên” của đế quốc Mỹ, bảo vệ vùng biển, vùng trời miền Bắc. Chiến công trong trận đầu thử lửa của QCHQ và quân dân miền Bắc đã được Bác Hồ khen ngợi: “Các chú đã lập được thành tích lớn trong các cuộc chiến đấu chống đế quốc Mỹ vừa qua. Các chú đã chiến đấu rất dũng cảm, đã bắn rơi 8 máy bay Mỹ và bắn hỏng 3 chiếc. Các chú đã bắt sống phi công Mỹ, đánh đuổi tàu chiến Mỹ ra khỏi vùng biển nước ta. Như vậy là rất tốt”.

Chiến thắng ngày 2 và 5-8 có ý nghĩa to lớn về chính trị và quân sự, tạo ra tiếng vang lớn trên trường quốc tế, là biểu tượng của ý chí kiên cường bất khuất Việt Nam, một dân tộc nhỏ bé nhưng không chịu khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào. Đó còn là thắng lợi của sức mạnh chính trị tinh thần toàn dân tộc, là ý chí quyết tâm “dám đánh, biết đánh và quyết đánh thắng” giặc Mỹ xâm lược của quân và dân ta nói chung, QCHQ nói riêng. Đúng như Thủ tướng Phạm Văn Đồng - người trực tiếp theo dõi các trận đánh trên vùng trời, vùng biển Hạ Long đã khẳng định: “Tôi rất tự hào về tinh thần chiến đấu của Hải quân ta. Chiến thắng này của các đồng chí có ý nghĩa to lớn”.

Tư lệnh Hải quân kiểm tra trang bị vũ khí tại Lữ đoàn 189. Ảnh: Duy Khánh

Phát huy truyền thống và tinh thần quật cường của chiến thắng trận đầu, QCHQ tiếp tục lập nên nhiều chiến công xuất sắc. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, QCHQ đã chiến đấu hàng trăm trận, đánh chìm, đánh hỏng, bắn cháy hàng trăm tàu chiến và máy bay Mỹ-ngụy, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, phá phong tỏa đường biển, mở đường Hồ Chí Minh trên biển chi viện cho chiến trường miền Nam, tiến công giải phóng quần đảo Trường Sa, góp phần to lớn vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, QCHQ đã tích cực tham gia làm nhiệm vụ quốc tế và hoàn thành trọng trách làm nòng cốt quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên biển để phát triển đất nước.

Năm tháng qua đi nhưng âm vang chiến thắng trận đầu vẫn còn vọng mãi. Những bài học rút ra từ chiến thắng ấy còn nguyên tính thời sự, có ý nghĩa sâu sắc đối với công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay. Đó là chúng ta phải luôn đề cao ý thức cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, không để bị động, bất ngờ; xây dựng ý chí quyết tâm chiến đấu cao cho bộ đội, địch đến là biết, địch vào là đánh, đã đánh là thắng; nắm chắc địch về mọi mặt, chuẩn bị chu đáo phương án tác chiến và các mặt bảo đảm, xây dựng cách đánh phù hợp, huấn luyện, luyện tập thuần thục phương án; sử dụng lực lượng và lựa chọn khu vực tác chiến hợp lý, hiệp đồng chặt chẽ, chỉ huy kiên quyết, hành động bí mật, đánh đúng thời cơ, vận dụng linh hoạt các thủ đoạn tác chiến đạt hiệu suất cao...

Sức mạnh chiến đấu của QCHQ là tổng hợp của nhiều yếu tố: con người, vũ khí trang bị, nghệ thuật tác chiến... trong đó con người với đầy đủ nhân tố chính trị tinh thần giữ vai trò quyết định. Do đó, trong bối cảnh phức tạp hiện nay, càng phải quan tâm xây dựng QCHQ vững mạnh về chính trị làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới.

Trước hết, QCHQ cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục chính trị, tư tưởng, nhằm xây dựng cho bộ đội có bản lĩnh vững vàng; tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân; có ý chí quyết tâm chiến đấu cao và niềm tin chiến thắng; nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ, đối tượng, đối tác, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Tiếp đó, cần chú trọng giáo dục đạo đức, lịch sử, truyền thống, văn hóa, pháp luật... bởi đây cũng là những yếu tố quan trọng kết tinh thành sức mạnh chính trị tinh thần trong mỗi quân nhân.

Để xây dựng QCHQ vững mạnh về chính trị cần phải làm tốt chính sách đối với quân đội và hậu phương quân đội để Bộ đội Hải quân yên tâm công tác, gắn bó với biển, đảo đồng thời tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XII về xây dựng và chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ-Người chiến sĩ Hải quân”. Toàn Quân chủng không ngừng giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo “tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” của Đảng. Đảng bộ QCHQ phải thực sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, có năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu cao, bảo đảm cho QCHQ luôn là lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Để có sức mạnh chiến đấu cao đáp ứng yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, ngay từ thời bình QCHQ cần có lực lượng mạnh, thế trận tốt, VKTB hiện đại và cơ sở bảo đảm đồng bộ. Đây là nhân tố quan trọng không thể thiếu. Do đó trong thời gian tới QCHQ tiếp tục tham mưu với Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng xây dựng, phát triển lực lượng Hải quân “cách mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” gắn với xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân trên biển vững mạnh, phù hợp với thế trận phòng thủ chung của cả nước. Đó cũng chính là bước chuẩn bị trước lực lượng và thế trận quốc phòng-an ninh, sẵn sàng chuyển thành thế trận chiến tranh nhân dân khi có chiến tranh hoặc xung đột xảy ra. Nhiệm vụ xây dựng lực lượng, thế trận quốc phòng-an ninh trên biển phải bám sát đường lối, chiến lược quân sự, quốc phòng của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 8, Khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Trung ương 8, Khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Sức mạnh chiến đấu của QCHQ phụ thuộc rất lớn vào trình độ kỹ thuật, chiến thuật, trình độ tổ chức, chỉ huy và ý thức kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ. Điều này chỉ có được khi Bộ đội Hải quân được huấn luyện tốt và rèn luyện thường xuyên. QCHQ cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện theo tinh thần Nghị quyết 765 của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết 1050 của Đảng ủy QCHQ về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013-2020 và những năm tiếp theo. Cùng với huấn luyện cần kết hợp chặt chẽ với xây dựng chính quy và rèn luyện kỷ luật, tạo chuyển biến vững chắc về ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội trong mọi cán bộ, chiến sĩ, bảo đảm cho toàn Quân chủng là một khối thống nhất cao về ý chí và hành động.

QCHQ là quân chủng chiến đấu, quân chủng kỹ thuật, để nâng cao sức mạnh chiến đấu, Quân chủng cần coi trọng nghiên cứu phát triển khoa học quân sự, bao gồm cả khoa học nghệ thuật quân sự và khoa học kỹ thuật quân sự. Trên cơ sở nắm vững quan điểm, đường lối, chiến lược quân sự, quốc phòng của Đảng, QCHQ cần tiếp tục nghiên cứu, tổng kết các bài học đánh giặc trên sông, biển của dân tộc, các chiến dịch, trận chiến đấu và hoạt động tác chiến của Quân chủng trong chiến tranh giải phóng cũng như trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo, từ đó hoàn thiện lý luận về cách đánh của các lực lượng và nghệ thuật tác chiến của Hải quân.

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực quân sự, QCHQ cần đẩy mạnh nghiên cứu làm chủ khoa học kỹ thuật, công nghệ, trọng tâm là nghiên cứu làm chủ VKTB mới hiện đại đi đôi với bảo quản, bảo dưỡng, hiện đại hóa trang bị cũ, nâng cao khả năng tự chủ trong bảo đảm kỹ thuật, bảo đảm trang bị, giảm lệ thuộc vào đối tác nước ngoài. Quân chủng cần tăng cường hợp tác quốc tế về nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, tiếp nhận VKTB, đào tạo chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm để thu hẹp trình độ phát triển với hải quân các nước tiên tiến.

Trước những diễn biến phức tạp của tình hình trên biển, QCHQ phải nắm, dự báo sớm mọi động thái để chủ động có kế hoạch, phương án đối phó thắng lợi; duy trì các lực lượng nâng cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, không để bị động bất ngờ và chuẩn bị chu đáo các mặt bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho các tình huống xảy ra trên biển. Khi có tình huống, Quân chủng cần tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về phương châm, đối sách, biện pháp xử lý đồng thời lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy các lực lượng kiên quyết, kiên trì, khôn khéo bảo vệ vững chắc chủ quyền, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên biển. Các đơn vị cần nâng cao khả năng bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu; duy trì đầy đủ lượng dự trữ vật chất hậu cần chiến đấu và bảo đảm tình trạng kỹ thuật tốt cho VKTB, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào. Bên cạnh đó, cần tiếp tục nghiên cứu đổi mới phương thức bảo đảm hậu cần, kỹ thuật để các lực lượng có thể rút ngắn thời gian làm công tác chuẩn bị, nhanh chóng chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu, xuất phát nhanh đi làm nhiệm vụ...

Việc phát huy truyền thống đánh thắng trận đầu, nâng cao sức mạnh chiến đấu của QCHQ cần tiến hành đồng bộ với tổng thể nhiều nội dung, giải pháp. Điều đó cũng không nằm ngoài lộ trình xây dựng QCHQ “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. Cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư xây dựng của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng; sự thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ của nhân dân cả nước, cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với truyền thống và tinh thần quật cường của chiến thắng trận đầu 55 về trước.