Một biểu tượng tâm linh của người Việt

Theo các thư tịch cổ còn lưu giữ được, vào niên hiệu Hồng Đức năm thứ 6 (1475), vua Lê Thánh Tông sai Giám Quốc sư đến Hiền Lương phong sắc và cấp 30 quan tiền tôn tạo miếu thờ Mẫu Âu Cơ. Từ thời gian này, tên gọi đền thờ Tổ Mẫu Âu Cơ đã thay thế miếu thờ Mẫu Âu Cơ.

Đền Mẫu Âu Cơ được xây dựng trên một quả gò, xung quanh có nhà dân nên được gọi là xóm Gò Thị. Đền nằm ẩn dưới gốc đa cổ thụ, mặt quay hướng chính Nam, bên tả có giếng Loan, bên hữu có giếng Phượng, phía trước có núi Giác đẹp như một án thư, sau lưng là sông Hồng uốn khúc như rồng thiêng bao bọc. 

Nghi lễ dâng hương và tế nữ quan tại Lễ hội đền Mẫu Âu Cơ

Đền Mẫu Âu Cơ có kiến trúc chữ Đinh với 3 gian hậu cung và 5 gian đại bái. Gian trong cùng của ngôi đền dựng một thượng cung thờ cao 2,2m bề thế, trên đặt khám thờ lồng kính ba mặt. Trong lòng khám đặt tượng Tổ Mẫu Âu Cơ ngồi uy nghi trên ngai. Pho tượng có niên đại khoảng 540 năm, được Thủ tướng chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2020. 

Xác định niềm vinh dự đồng thời cũng là trách nhiệm lớn lao trong việc bảo vệ, giữ gìn, phát huy giá trị di tích lịch sử-văn hóa quốc gia đền Mẫu Âu Cơ, nhiều năm qua, đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Hiền Lương và huyện Hạ Hòa đã có nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực trong việc tuyên truyền, quảng bá di sản; tập trung nguồn lực tiến hành trùng tu, tôn tạo, mở rộng khuôn viên đền. Việc thờ cúng Thánh Mẫu tại đền Mẫu Âu Cơ được nhân dân xã Hiền Lương duy trì và ngày càng đi vào nền nếp.

Ông Nguyễn Ngọc Anh, Chủ tịch UBND huyện Hạ Hòa khẳng định: “Huyện Hạ Hòa chú trọng việc duy trì, tổ chức lễ hội đền Mẫu Âu Cơ, tạo dựng hình ảnh mẫu mực về quê Mẫu; xây dựng, hình thành tuyến du lịch tâm linh, du lịch tâm linh kết hợp du lịch sinh thái; hình thành, phát triển hình thức tour du lịch về nguồn. UBND huyện Hạ Hòa đã chỉ đạo các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở trong huyện tổ chức cho học sinh đi tham quan, trải nghiệm tại đền Mẫu Âu Cơ nhằm giáo dục về ý nghĩa của nguồn cội”.

Tự hào là con dân vùng đất được mẫu lựa chọn dừng chân khai sơn mở ấp, tiên du giá hạc về trời, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ tiếp tục tập trung nguồn lực giữ gìn, phát huy giá trị di tích lịch sử-văn hóa quốc gia đền Mẫu Âu Cơ, xây dựng ngôi đền là nơi hội tụ của con cháu từ khắp mọi miền đất nước tìm về cội nguồn dòng giống Lạc Hồng.

"UBND huyện Hạ Hòa sẽ tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng và khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh tại đền Mẫu Âu Cơ; xây dựng, hình thành các gian hàng, phòng trưng bày bán đồ lưu niệm, đặc sản của địa phương, dịch vụ văn hóa tại các điểm di tích, điểm du lịch sinh thái; tiếp tục đầu tư, duy trì các làng nghề truyền thống, xây dựng các sản phẩm nông sản mang đặc trưng vùng miền phục vụ du khách tham quan, du lịch...", ông Nguyễn Ngọc Anh khẳng định. 

PV (TH)