Chống “dịch” tin giả trong dịch Covid-19

Hiện nay, trên không gian mạng lan truyền một thứ “dịch” cũng nguy hại không kém dịch Covid-19. Đó là “dịch” tin giả, tin xuyên tạc, nhằm mục đích vụ lợi cá nhân hoặc chống phá đất nước. Do vậy, chống thứ “dịch” này cũng cần kíp và phải đồng bộ với chống dịch Covid-19.

Từ tin giật gân câu câu like

Theo thống kê của lực lượng công an, đến nay đã có khoảng 300.000 tin, bài đăng trên các trang thông tin điện tử, blog, diễn đàn và khoảng 600.000 tin, bài, video clip đăng trên mạng xã hội liên quan đến dịch Covid-19. Trong đó, rất nhiều nội dung chưa được kiểm chứng, sai sự thật, xuyên tạc tình hình, thu hút hàng triệu lượt like, share, comment.

Đáng nói, nhiều người thiếu thông tin, “nghe hơi bắc nồi chõ”, đăng tin phỏng đoán theo quan điểm, nhận thức cá nhân, hoặc cố tình tung tin giật gân, câu view, nhằm mục đích quảng cáo bán hàng qua mạng. Không ít người dùng mạng xã hội, cũng vì thiếu hiểu biết nhưng thích thể hiện cái tôi, nhanh tay nhấn like, góp nhặt, chia sẻ những thông tin sai sự thật, tiếp tay cho “dịch” tin giả.

Đơn cử, liên quan đến “bệnh nhân 17” N.H.N, các đối tượng tung tin sai lệch rằng, cô gái này đã tham gia một sự kiện thời trang đông người ở Hà Nội sau khi trở về từ Anh. Trên mạng facebook còn lan truyền ảnh chụp màn hình được cho là tài khoản cá nhân của N.H.N với dòng trạng thái “Hiện tại bệnh tình rất yếu, suy kiệt sức khỏe, xin lỗi người dân cả nước…”.

Nguy hại hơn, có kẻ còn bất chấp đạo đức xã hội, xuyên tạc chính quyền chuẩn bị lò thiêu cho bệnh nhân chết vì dịch bệnh; đăng các bức ảnh không rõ nguồn gốc rồi kèm theo chú thích mang tính kích động, thậm chí người chết vì bệnh tim nhưng lại “gắn” cho nguyên nhân nhiễm vi rút Corona...

Những thông tin sai sự thật, có thời điểm đã gây hoang mang dư luận, làm cho một bộ phận người dân hoảng loạn, đổ xô đi mua lương thực thực phẩm, khẩu trang, dung dịch sát khuẩn… về tích trữ đề phòng dịch bệnh bùng phát.

Bộ Công an cho biết, đến nay đã xác minh, làm việc với 654 trường hợp đưa tin sai sự thật; xử phạt vi phạm hành chính hơn 146 đối tượng, trong đó có cả những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trong công chúng.

Đến tin xuyên tạc, chống phá

Thừa cơ “đục nước béo cò”, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị cũng phát tán trên không gian mạng nhiều thông tin xuyên tạc về dịch Covid. Chúng vu cáo Chính phủ ta bưng bít thông tin, giấu dịch, yếu kém trong xử lý dịch bệnh; kích động người dân đình công, gây hoang mang dư luận, hòng tạo ra tình trạng bất ổn, chia rẽ trong nội bộ, làm mất ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Cũng liên quan đến “bệnh nhân 17” N.H.N các đối tượng phản động đã xuyên tạc rằng cô gái chỉ là “con dê tế thần” để giúp Chính phủ Việt Nam nhận tiền tài trợ từ nước ngoài, hợp thức hóa cho việc bùng phát bệnh dịch không phải do người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam gây ra.

Khi nước ta bước đầu thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh lây lan, được WHO ghi nhận và nhiều nước đánh giá cao, thì những kẻ cơ hội lại trắng trợn xuyên tạc “Việt Nam tuyên bố chữa trị thành công cho 16 ca nhiễm Covid-19 chỉ là con số lừa mị để trấn an dư luận”. Rồi chúng tung tin bịa đặt số người bị nhiễm Covid-19 ở Việt Nam lên tới mấy trăm người và hàng chục người đã tử vong…

Khi các cơ quan chức năng của ta tiến hành các biện pháp nghiệp vụ điều tra, xác minh, xử lý những người phát tán thông tin sai sự thật về dịch Covid-19 thì các thế lực thù địch rêu rao Đảng, Nhà nước ta vi phạm nhân quyền, vi phạm quyền tự do, dân chủ...

Cũng theo thông tin từ Bộ Công an, các đối tượng xấu thiết lập nhiều trang mạng, hội nhóm, tài khoản Facebook, Zalo, You Tube… để phát tán, chia sẻ các bài viết, lồng ghép hình ảnh, video xuyên tạc, kích động chống phá Đảng, Nhà nước. Chúng bịa đặt thông tin gây shock về số người chết do nhiễm Covid-19; kêu gọi người dân tự chữa trị tại nhà, tẩy chay hướng dẫn của Bộ Y tế. Lợi dụng chính sách mua quảng cáo trên nền tảng công nghệ Facebook, chúng còn chi tiền để chạy quảng cáo có nội dung chống phá chế độ…

Làm gì để chống “dịch” tin giả?

Muốn chống “dịch” tin giả, thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần kịp thời, minh bạch hơn nữa trong việc cung cấp thông tin về dịch Covid-19, không để kẻ xấu lợi dụng dẫn dắt dư luận. Các địa phương, cơ quan, đơn vị cần sử dụng tổng hợp các kênh thông tin, kể cả mạng xã hội, để tuyên truyền, phổ biến, định hướng cho nhân dân nhận thức đúng về tình hình và diễn biến dịch bệnh. Khi đó mỗi người dân sẽ tự phân biệt được phải trái, tự “miễn dịch” với tin giả. Kẻ xấu vì thế sẽ khó chiếm lĩnh được “khoảng trống thông tin” trên mạng, “dịch” tin giả khó có không gian “ký sinh”, lan truyền.

Các cấp, các ngành cần tuyên truyền, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật và trách nhiệm của công dân khi sử dụng mạng xã hội. Đồng thời triển khai các biện pháp nghiệp vụ để sàng lọc, phát hiện ngăn chặn tin giả về dịch Covid-19 trên mạng ngay từ khi mới khởi phát; xác minh, xử lý nghiêm, đúng pháp luật những hành vi lợi dụng dịch bệnh tuyên truyền sai sự thật, xuyên tạc, chống phá đất nước.

Các cơ quan báo chí kịp thời đăng tải những thông tin chính xác, minh bạch về tình hình dịch bệnh và cuộc chiến chống dịch của nước ta; những hướng dẫn, chỉ dẫn của chính quyền và cơ quan chức năng về biện pháp phòng chống dịch cho người dân; tuyên truyền những gương điển hình để lấy cái “đẹp dẹp cái xấu”, lan tỏa thông điệp chung tay phòng chống dịch trong cộng đồng.

Và hơn hết, trong xã hội truyền thông số, mỗi người dân vừa là người tiếp nhận vừa là người sản xuất, cung cấp thông tin. Chúng ta phải là những người dùng mạng xã hội có hiểu biết và tuân thủ pháp luật; cảnh giác, tỉnh táo, không tin theo, hùa theo những thông tin sai trái; biết lường trước hệ lụy cho xã hội và cộng đồng đằng sau những nút nhấn like, share, enter, comment... Có như vậy chúng ta mới đẩy lùi được “dịch” tin giả về dịch Covid-19.

Kao Văn