Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa- điểm mới trong Văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng

Trong đó, về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc có nhiều nội dung mới, thể hiện sâu sắc sự phát triển tư duy lý luận của Đảng ta. Một trong những điểm mới đó là: “Có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm và triệt tiêu các nhân tố bất lợi, nhất là các nhân tố bên trong có thể gây ra đột biến”(1).

Quan điểm trên là sự kế thừa, phát huy truyền thống “giữ nước từ khi nước chưa nguy” của dân tộc và là sự vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện lịch sử mới.

Nghiên cứu lịch sử dân tộc chúng ta thấy rằng: ông cha ta luôn coi trọng việc bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa bằng rất nhiều các biện pháp: các hoạt động bang giao, giữ hòa khí với các nước láng giềng, bảo vệ hòa bình, tránh nạn binh đao; đồng thời, chăm lo xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, thực hiện kế sách khoan thư sức dân, xây dựng “thế trận lòng dân”, “lo giữ nước từ lúc nước chưa nguy”....

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ : “Bất kỳ hòa bình hoặc chiến tranh, ta cũng phải nắm vững chủ động, phải thấy trước, chuẩn bị trước”(2).

Quang cảnh Đại hội XII của Đảng. 

Từ khi tiến hành sự nghiệp đổi mới đến trước Đại hội XII, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, những vấn đề lý luận về bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa được Đảng, Nhà nước ta nghiên cứu, đề xuất và triển khai thực hiện trên các lĩnh vực, phương diện của đất nước; trở thành tư tưởng và hành động xuyên suốt của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Tổng kết thực tiễn và lý luận bảo vệ Tổ quốc, lần đầu tiên trong văn kiện chính thức của một đại hội, quan điểm chủ động giữ nước trong thời bình, từ sớm, từ xa được xác lập.

Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, có thể hiểu theo nghĩa hẹp là bảo vệ ngoài biên giới lãnh thổ; còn theo nghĩa rộng là bao gồm cả bảo vệ Tổ quốc từ bên ngoài lãnh thổ và cả bảo vệ từ trước, phòng ngừa từ trước, chủ động chuẩn bị các điều kiện để bảo vệ Tổ quốc ngay trong thời bình, khi đất nước chưa nguy, lấy việc phòng ngừa từ trước, chuẩn bị  từ trước làm chủ yếu, theo phương châm không phải sử dụng chiến tranh là thượng sách.

Quan điểm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa của Đại hội XII là sự thể hiện tầm nhìn chiến lược mới về quốc phòng-an ninh, bảo vệ T ổ quốc trong thời kỳ mới; thể hiện tính chủ động trong nắm, phân tích tình hình thế giới, khu vực, đất nước và dự lường những phát triển trong thời gian tới của Đảng ta.

Trong bối cảnh của tình hình thế giới, khu vực và trong nước hiện nay thì một trong những phương thức tốt nhất, hiệu quả nhất được coi là thượng sách trong bảo vệ Tổ quốc là giữ vững môi trường hòa bình, giữ vững ổn định chính trị, ngăn ngừa không để xảy ra xung đột và chiến tranh dưới bất cứ hình thức, quy mô nào.

Muốn ngăn ngừa không để xảy ra chiến tranh trước hết phải tập trung xây dựng đất nước thực sự ổn định và vững mạnh về mọi mặt ngay từ bên trong, lấy giữ vững ổn định chính trị là cơ bản, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho nước ta có nội lực vững mạnh, đủ khả năng, điều kiện ngăn ngừa, đẩy lùi các nguy cơ có thể xảy ra chiến tranh và xung đột. Giữ vững ổn định và xây dựng đất nước giàu mạnh, nhằm bảo vệ vững chắc Tổ quốc là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị, của tất cả các ngành, các cấp và trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tiếp tục tăng cường, giữ vững và thực hiện có hiệu quả nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, không ngừng củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; gắn phát triển kinh tế-xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Tập trung xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, gắn bó mật thiết với nhân dân; xây dựng hệ thống chính quyền Nhà nước thực sự của dân, do dân, vì dân; xây dựng các tổ chức đoàn thể vững mạnh, xây dựng các cộng đồng dân cư đoàn kết, có văn hóa. Đẩy mạnh việc “tự bảo vệ” về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tiếp tục xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc làm chỗ dựa cho bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. Thường xuyên nắm chắc tình hình thế giới, khu vực và trong nước, xử lý kịp thời, chính xác mọi tình huống diễn biến phức tạp ngay trong thời bình.

Cùng với việc giữ vững ổn định chính trị bên trong, cần quan tâm và tiến hành mọi hoạt động cần thiết để tạo ra môi trường quốc tế thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thực hiện chiến lược đối ngoại linh hoạt, mềm dẻo, có nguyên tắc để thêm bạn, bớt thù, tăng đối tác, giảm đối tượng chống phá Việt Nam. Thực tiễn cho thấy, trong những điều kiện nhất định, thực hiện tốt công tác đối ngoại có thể tháo gỡ kịp thời “ngòi nổ” chiến tranh, ngăn ngừa xung đột, chiến tranh từ sớm, từ xa. Cần thúc đẩy đối ngoại quốc phòng, an ninh vừa nhằm tăng cường nguồn lực quốc phòng, an ninh, chia sẻ kinh nghiệm và tăng cường sự tin cậy, hiểu biết với quân đội của các nước đối tác vừa tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta nhất là những vấn đề nhạy cảm, phức tạp liên quan đến đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Đồng thời, thông qua hoạt động đối ngoại để chủ động nắm chắc tình hình, các động thái liên quan đến quốc phòng, an ninh của đất nước để dự báo, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước về đối sách và biện pháp xử lý các tình huống, các vấn đề nhạy cảm, phức tạp một cách phù hợp, hiệu quả.

Cùng với việc giữ vững ổn định, xây dựng đất nước vững mạnh để ngăn ngừa và đẩy lùi nguy cơ chiến tranh còn phải luôn luôn đề cao cảnh giác cách mạng, thường xuyên nắm chắc và hiểu rõ âm mưu, phương thức, biện pháp và thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch cả bên trong và bên ngoài; chủ động dự báo đúng các nguy cơ, thách thức, những tình huống phức tạp có thể xảy ra đặc biệt là trên vùng biển, đảo, biên giới và địa bàn nhạy cảm, phức tạp về quốc phòng, an ninh để có chiến lược, sách lược đúng đắn. Kịp thời phát hiện, ngăn chặn, hạn chế và đập tan các chiêu bài mà chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch dựng lên để lấy cớ tiến hành các hoạt động vũ trang và phi vũ trang chống phá, thôn tính Việt Nam. Đồng thời, chúng ta cần chăm lo xây dựng tiềm lực quốc phòng, an ninh vững mạnh và ra sức xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đủ sức đánh thắng kẻ thù trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào, với bất kỳ phương thức, thủ đoạn biện pháp gì.

Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa  là sự phát triển mới về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và cũng là giải pháp cụ thể được Đại hội XII đề cập. Quan điểm này cần tiếp tục được quán triệt sâu rộng, tiến hành đồng bộ , linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả để thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá, thạc sĩ  Đỗ Văn Soan

…………………………………..

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, văn phòng trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr.149.

(2) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 7, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, tr. 317.